Nieuwe handreiking voor gemeenten in strijd tegen vol stroomnet

Gemeenten hebben op verschillende terreinen te maken met netcongestie, het probleem waarbij het elektriciteitsnet overbelast raakt. In sommige gemeenten zoals Almere kunnen al geen nieuwe woningen meer worden aangesloten op het stroomnet.

Belangrijke rol gemeenten
Gemeenten zorgen voor de voorwaarden voor dit soort projecten en gaan vaak over de vergunningen. Ook brengen zij partijen samen en stemmen plannen op elkaar af. Denk hierbij aan samenwerkingen met provincies, ontwikkelbedrijven, regionale energieloketten en energieregio’s, de organisaties die werken aan Regionale Energiestrategieën (RES’en).

De handreiking van RVO, opgesteld door MSG Sustainable Strategies in opdracht van het ministerie van Klimaat en Groene Groei, biedt gemeenten praktische mogelijkheden en oplossingsrichtingen. Praktijkvoorbeelden laten zien hoe andere gemeenten omgaan met netcongestie.

3 oplossingsrichtingen
Gemeenten spelen een belangrijke rol om projecten die het elektriciteitsnet uitbreiden, sneller te realiseren en het net efficiënter te gebruiken. De handreiking noemt 3 oplossingsrichtingen.

De eerste richting is inzicht geven in de netsituatie. Een goed overzicht van de huidige en toekomstige situatie op het elektriciteitsnet helpt bij het maken van slimme keuzes. Als gemeenten hun plannen en projecten op tijd delen met de netbeheerder, kan deze beter inschatten hoeveel transportcapaciteit nodig is. Transportcapaciteit is de maximale hoeveelheid elektriciteit die het net kan vervoeren.

Ruimtelijke inpassing
Ten tweede kunnen gemeenten ruimtelijk sturen op netverzwaring en netinpassing. Netbeheerders zorgen voor de aansluiting op het elektriciteitsnet, maar gemeenten bepalen waar die projecten komen. Ruimtelijke inpassing, het vrijhouden van ruimte voor energieprojecten, helpt gemeenten om het elektriciteitsnet beter te benutten en netcongestie te voorkomen.

Daarnaast kunnen gemeenten de aanleg van nieuwe of extra netinfrastructuur helpen versnellen. Bijvoorbeeld door vergunningen hiervoor af te geven, ruimte vrij te houden en omwonenden goed te betrekken. Deze aanpak past in het Landelijk Actieprogramma Netcongestie dat de overheid ontwikkelt.

Technische oplossingen
De derde oplossingsrichting behelst het stimuleren van technische oplossingen. Gemeenten wijzen ondernemers de weg naar oplossingen bij netcongestie en stimuleren oplossingen met lokale en regionale impact. Een voorbeeld hiervan is Windpark Zeewolde, waar een batterij van 90 megawatt wordt ontwikkeld. Deze batterij zorgt ervoor dat het windpark efficiënter werkt en minder vaak hoeft te stoppen vanwege netcongestie.

Ook lokale energy hubs kunnen bijdragen aan de oplossing. Bedrijvenpark Pannenweg in Nederweert toonde aan dat bedrijven samen netcongestie kunnen oplossen door energie onderling te delen. RVO heeft eerder ook handreikingen voor provincies gepubliceerd om energiehubs te ontwikkelen.