Marien Boonman: ‘Laatste stuiptrekkingen rondom salderingsregeling: reanimeer deze niet’

Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden bevestigde in hoger beroep (ECLI:NL:GHARL:2025:7500) dat energieleveranciers ook bij dynamische contracten verplicht zijn op jaarbasis te salderen.
‘Dat verbaasde me niet. De rechtbank oordeelde al eerder, in de uitspraak in eerste aanleg in deze zaak uit juli 2024, dat de salderingsregeling op jaarbasis moet plaatsvinden, ook als je tarief gedurende het jaar varieert. De energieleverancier moet eerst de totale afname en teruglevering over het jaar tegen elkaar wegstrepen. Een tariefperiode van half jaar een maand, weken, uren of kwartieren, dat maakt in principe niets uit.’

Waarom dan dit hoger beroep denk je?
‘Ik snap het niet zo goed. De motivatie van energieleverancier Holland Energie wordt mij ook na het lezen van het arrest niet echt duidelijk. Wellicht was het een kwestie van principe, of zag dit bedrijf ondanks de eerdere bepaling toch kans van slagen. In ieder geval komt deze zaak op mij vooral over als een herhaling van zetten.’

Jij snapt de melkveehouder die deze zaak voor de rechter bracht wel?
‘Uiteraard. Het ging over een behoorlijk bedrag, temeer omdat die een forse opzegvergoeding moest betalen toen hij zijn energiecontract opzegde. Deze eiser staat volgens het Hof kennelijk in zijn recht, de wet is de wet. Maar wat ik pas echt interessant vind is hoe zonnepaneeleigenaren daar over denken: wat vinden zij van de consequenties?’

Je doelt op?
‘Salderen op jaarbasis bij dynamische contracten betekent dat de inkoopkosten van energieleveranciers hoger worden. Ze moeten die kosten wel ergens terugverdienen. Dat kan door het verhogen van de opslag per kilowattuur, waar salderende klanten weinig van merken (ook die opslag wordt immers gesaldeerd), of het verhogen van de vaste leveringskosten, wat alle energieafnemers treft. Relevant in dit verband is het amendement dat Henk Vermeer 8 november 2024 bij het debat over het beëindigen van saldering indiende namens de BoerBurgerBeweging (BBB).’

Dat betrof?
‘Feitelijk stelde hij voor om te verbieden dat kosten die door zonnepaneeleigenaren worden veroorzaakt over de muur worden gegooid naar alle consumenten. Dat amendement haalde het. Daardoor moeten leveranciers die kosten ook echt bij de actieve afnemers neer gaan leggen. Daarbij hoeven we uiteindelijk geen medelijden te hebben met energieleveranciers. Die zullen links- of rechtsom zorgen dat ze onder de streep geld overhouden aan de levering van energie, anders kunnen ze er beter mee ophouden. De vraag is hoe die kosten uiteindelijk bij de klant terecht komen. Wat dat betreft zijn dit soort perikelen in mijn ogen slechts achterhoedegevechten.’

Salderen verdwijnt vanaf 2027…
‘Maar we zijn er nog niet vanaf. 2026 wordt het jaar van de laatste stuiptrekkingen rondom deze regeling. Zo wordt 1 mei 2026 de toewijzing van onbalans aangepast. De vorige keer dat zoiets gebeurde zagen we waar dat toe leidde; de invoering van terugleverkosten voor zonnepaneeleigenaren door energieleveranciers. Ook deze keer denk ik niet dat dit niet ongemerkt voorbij zal gaan. Daarnaast komen er nog rechtszaken aan. Zo zijn er een aantal juristen die saldering willen behouden voor zonnepaneeleigenaren met een contract dat verder reikt dan 2027 en waarin saldering is vastgelegd in de productvoorwaarden. Daarnaast is nog een collectieve claim tegen het stopzetten van saldering in voorbereiding.’

Maar de champagne gaat eind 2026 open bij jou, als oprichter, voorzitter en enig lid van de Bond tegen Salderen…
‘Iedereen kent mijn standpunt. De salderingsregeling is oneerlijk en onhoudbaar, moest al veel eerder op de schop. Afbouw was een goed idee maar ging niet door, met name dankzij de doorslaggevende stem van PvdA/GroenLinks in de Eerste Kamer. Dat leidde, hoewel om financiële redenen, uiteindelijk tot afschaffing in één keer door het vorige kabinet. Maar ik juich niet te vroeg. Het ergste wat zou kunnen gebeuren, hoewel steeds minder denkbaar gezien de kant die de formatie van een nieuwe regering opgaat, is dat de regeling gereanimeerd wordt. Consumentenorganisaties zoals Vereniging Eigen Huis en de Consumentenbond lijken daar nog steeds op in te zetten en treden in dit kader ook regelmatig op in programma’s zoals Kassa en Radar die hun mening kritiekloos naar buiten brengen.’

Jij maakt je daar druk over?
‘Het maakt me boos. Ze voeden het negatieve sentiment over het afschaffen van salderen, en het idee dat zonnepaneeleigenaren worden beroofd. Ze lijken vooral bij het oude te willen blijven en de salderingsregeling terug te willen. Daarmee leven ze in mijn ogen in het verleden en doen ze hun achterban tekort; door enkel het negatieve sentiment te voeden helpen zij hun achterban niet. Tegelijkertijd promoot de Consumentenbond wel gewoon de thuisbatterij, en zet Eigen Huis zelfs een collectieve inkoop op. Er wordt dus ook geen coherent verhaal verteld over hoe hiermee om te gaan. Ik zou ze graag helpen daar verandering in te brengen, heb daar ook pogingen toe gedaan, maar de deur blijft dicht.’

Wat is dan wel het juiste verhaal?
‘Zonnepanelen zijn nog steeds een prima investering, bijvoorbeeld in combinatie met een warmtepomp en opslag, maar vooral ook slimme sturing. Daarmee kun je controle over je energievoorziening krijgen en de kosten in de klauwen houden. Dat is de toekomst. Daar kun je je tegen keren, Maar hoe groter het verzet, hoe meer mensen daarin meegaan, hoe moeilijker het wordt om die toekomst vorm te geven. Salderen is een gedane zaak, we moeten verder en het is aan iedereen om daarbij zijn verantwoordelijkheid pakken.’