Verwachte Nederlandse groei zonnepanelen 2,6 gigawattpiek per jaar

De groei zwakt daarmee af ten opzichte van een eerdere voorspelling. Vorig jaar ging RVO ervan uit dat Nederland in 2025 en 2026 gemiddeld 3 gigawattpiek zonnepanelen zou installeren. Om de klimaatdoelen van het Nationaal Plan Energiesysteem te halen, zou een jaarlijkse groei van 5,1 gigawattpiek nodig zijn.

Groei vertraagt
Na jaren van sterke toename vlakt de groei van zonnepanelen in Nederland af. Het totale opwekvermogen steeg afgelopen jaar met 4,3 gigawattpiek naar 28,6 gigawattpiek – RVO baseert zich hierbij op cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). Die jaargroei was echter minder dan in de topjaren 2022 en 2023, toen de groei respectievelijk 4,7 en 4,8 gigawattpiek bedroeg.

De groei die het CBS voor het kalenderjaar 2024 meldde, zal naar verwachting van de RVO naar beneden bijgesteld worden. De onderzoekers schrijven hierover het volgende in de monitor: ‘Op basis van voorlopige CBS cijfers. CBS geeft aan dat de cijfers voor 2023 en 2024 later in het jaar waarschijnlijk bijgesteld zullen worden. RVO verwacht dat de definitieve cijfers over 2024 lager zullen uitkomen en marktsignalen zijn mede aanleiding dat de prognoses ook uitkomen op een minder grote groei dan in het verleden.’

Voor de periode 2025-2027 verwacht de RVO een verdere afname naar gemiddeld 2,6 gigawattpiek nieuw geïnstalleerd pv-vermogen per jaar. Hiermee zou het totale opgestelde vermogen in 2027 uitkomen op ongeveer 36,5 gigawattpiek.

Marktsegmenten
De vertraging doet zich vooral voor bij kleinschalige systemen, zoals zonnepanelen op woningen. In deze categorie – van installaties met een vermogen kleiner dan 15 kilowattpiek –  groeide het totale opwekvermogen met 1,6 gigawattpiek, terwijl dat een jaar eerder nog 2,5 gigawattpiek was. De RVO verwacht voor de periode 2025-2027 een jaarlijkse groei van 1,2 gigawattpiek in dit segment.

Ook bij grootschalige pv-projecten met Stimulering Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++-)subsidie is een dalende trend zichtbaar. Het nieuwe opgestelde vermogen was in 2024 1,3 gigawattpiek, wat naar verwachting verder zal dalen naar 1,0 gigawattpiek groei per jaar voor de periode 2025-2027.

Het segment grootschalig zonder SDE-subsidie groeit juist. Dit zijn alle projecten met 15 kilowattpiek zonnepanelen of meer. Het gaat daarbij enerzijds om projecten die met andere stimuleringsregelingen - zoals de EIA, SCE, ISDE, BOZA of DUMAVA gerealiseerd worden - maar ook om projecten met 15 kilowattpiek zonnepanelen of meer die gebruikmaken van de salderingsregeling. Voor de komende jaren wordt een jaarlijkse groei van 0,4 gigawattpiek verwacht.

Businesscase en netcongestie
De verminderde groei heeft meerdere oorzaken. De onderzoekers van de RVO wijzen er allereerst op dat de businesscase voor zowel klein- als grootschalige zonnepaneelprojecten onder druk staat. De energieprijzen dalen sinds 2023, waardoor de financiële prikkel om te verduurzamen is verminderd. Daarnaast zorgt de beëindiging van de salderingsregeling vanaf 1 januari 2027 voor een minder gunstig rendement op investeringen in zonnepanelen bij kleinverbruikers.

Een tweede belangrijke belemmering voor verdere groei is de netcongestie. Door een vol stroomnet is het steeds moeilijker om een aansluiting te krijgen, met name voor grootschalige projecten. De toenemende netcongestie leidt tot vertragingen of aanpassingen in projectplannen.