‘Het NPE biedt belanghebbenden handelingsperspectief over wat er op hen afkomt en van hen verwacht wordt bij de uitvoering en realisatie van het veranderende energiesysteem’, aldus minister Jetten. ‘Met deze duidelijkheid kunnen partijen gericht aan de slag en zijn we in staat om ook in de toekomst energie duurzaam te maken en betaalbaar, betrouwbaar te houden.’
Afwegingskader
Vanwege het grote belang van die maatschappelijke verandering is er aan de definitieve versie van het NPE een deel toegevoegd over de maatschappelijke kant van het energiesysteem. Bovendien heeft het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) een reflectie gegeven op het concept-NPE.
De PBL-onderzoekers benadrukken het belang om tot een afwegingskader te komen voor de verschillende publieke belangen die het NPE hanteert en het NPE verder door te vertalen naar concreet beleid. Bovendien geeft het PBL een aantal aanbevelingen over hoe dit te doen en wat er nog ontbreekt om dit ook goed te kunnen doen.
Programma Energiehoofdstructuur
In aanvulling op het NPE zal het kabinet begin volgend jaar het Programma Energiehoofdstructuur (PEH) definitief vaststellen. Het PEH borgt de ruimte die nodig is voor de energiehoofdstructuur op land waarvoor het Rijk verantwoordelijk is. Daarnaast worden de ruimtelijke keuzes voor het regionale energiesysteem gemaakt door provincies en gemeenten.
Het PBL benadrukt bovendien nogmaals dat de RES-doelen voor hernieuwbare- elektriciteitsproductie op land van ten minste 35 terawattuur in 2030 binnen bereik zijn.
59 gigawattpiek zonnepanelen
Ten grondslag aan het NPE liggen meerdere scenario’s waarbij de hoeveelheid zonnepanelen voor zon op dak uiteenloopt van 18 tot 59 gigawattpiek en voor zon op veld en water van 34 tot 66 gigawattpiek. Voor batterijen loopt het opgestelde vermogen uiteen van 29 tot 54 gigawatt.
Netbeheerders
Het NPE gaat uit van het gewenste eindbeeld van het integrale energiesysteem, en laat de stappen zien die Nederland daarom de komende jaren moet zetten. Daarmee zet het NPE de stip op de horizon en geeft het aan onder andere netbeheerders duidelijkheid over de toekomst.
Edwin Edelenbos, strateeg bij Netbeheer Nederland, is blij dat het NPE klaar is: ‘Het bevat structurerende keuzes, waarmee duidelijkheid wordt geboden op korte en lange termijn. Dankzij het NPE weten we nu beter hoe Nederland de afgesproken energiedoelstellingen gaat realiseren en welke investeringen gedaan moeten worden de komende tijd. Daardoor kunnen we nu verder versnellen met de realisatie van een robuust en integraal energiesysteem dat aan de basis staat van verdere economische groei, van woningbouw en de breed gewenste verduurzaming van Nederland.’
Vertalen
Het NPE wordt vijfjaarlijks herzien en tussentijds hooguit een keer bijgewerkt om grote ontwikkelingen mee te kunnen nemen. Om hiervoor voldoende signalen uit de samenleving te ontvangen, gaat het kabinet jaarlijks het gesprek aan met alle partners in de energietransitie.
De volgende stap is het vertalen van het plan naar aanvullend beleid vanuit de overheid. Die beleidsagenda is aan het nieuwe kabinet.
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.