Zonnepanelen maakten blussen brand Arnhem moeilijk, maar waren niet de oorzaak

Het onderzoek naar de brand is uitgevoerd door Brandweer Gelderland-Midden, onderdeel van Veiligheids- en Gezondheidsregio Gelderland-Midden. Bij de brand aan de Van Kinsbergenstraat in de Arnhemse wijk Presikhaaf gingen afgelopen juni meerdere huizen van woningcorporatie Portaal verloren. Het verloop van de brand kan volgens de onderzoekers niet eenvoudig worden teruggebracht tot één doorslaggevende factor. Het blijkt een samenloop van diverse factoren.

Bouwregelgeving niet toereikend
De huidige bouwregelgeving is volgens het onderzoek niet toereikend, omdat deze toestaat dat een brand zich vanuit een ruimte in een woning via de gebouwconstructie van de woning naar de gebouwconstructies van meerdere aangrenzende woningen kan verspreiden. Dit is toegestaan onder de voorwaarde dat de brand niet binnen de tijdsduur van de brandwerendheidseis (WBDBO) in een ruimte van een andere woning terechtkomt.

De nieuwe gevel- en dakconstructie – inclusief de zonnepanelen – die is gerealiseerd tijdens de renovatie, bestaat voor een groot deel uit – wettelijk toegestane – brandbare materialen. Dit heeft er volgens de onderzoekers voor gezorgd dat de brand zich heeft kunnen uitbreiden naar de aangrenzende woningen en van buitenaf moeilijk bereikbaar en te bestrijden was. Daarbij is geconstateerd dat de scheidingsconstructie tussen de woningen op enkele punten zeer waarschijnlijk niet voldoet aan de benodigde WBDBO.

Schoorsteeneffect
Doordat er in de directe omgeving van de brandende woningen geen opstelplaats aanwezig was waarvandaan de daken van de bij de brand betrokken woningen vanuit een hoogwerker konden worden bereikt, kon er van buitenaf geen stoplijn in het dak worden gemaakt. De regelgeving stelt geen eisen aan de aanwezigheid van een opstelplaats voor een redvoertuig.

Over de zonnepanelen stellen de onderzoekers dat door de positionering – op circa 60 millimeter ten opzichte van het dak – er een zogenaamd schoorsteeneffect ontstaat. De vlammen worden door de zonnepanelen afgebogen. De energie van de brand kan daarbij niet vrij wegstromen door de aanwezigheid van de zonnepanelen.

Branduitbreiding
‘Ook de spaanplaat onder de EPDM-dakbedekking raakt bij de brand betrokken. De energiestroom die tussen het dak en de zonnepanelen door naar de nok toeloopt, versnelt de opwarming van het dakvlak en daardoor de branduitbreiding over het dak heen’, schrijven de onderzoekers in hun rapport. ‘Als de vlammen aan de bovenzijde onder de zonnepanelen uitkomen, slaan ze onder en tegen de metalen afdekking van de nok. Hierdoor begint de houten constructie in de nok van 2 woningen te branden.’

Door de aanwezigheid van zonnepanelen op het dak kon de brand van de dakconstructie onder de zonnepanelen niet of nauwelijks worden bestreden. De brand heeft zich volgens de onderzoekers sneller naar de nok van woningen kunnen verspreiden door de aanwezigheid van het aaneengesloten vlak met zonnepanelen.

Aanbevelingen
In het onderzoeksrapport doet de Brandweer diverse aanbevelingen. Zo wordt aanbevolen om in de gevel- en dakconstructie van woningen een fysieke barrière aan te brengen om branduitbreiding en met name ook rookverspreiding via deze constructieonderdelen te voorkomen.

Verder wordt geadviseerd om bij daken van woningen die vol gelegd worden met zonnepanelen de adviezen toe te passen die worden gegeven in de Handreiking Risicobeheersing: advies veilige PV-systemen van Brandweer Nederland. Daarbij wordt geadviseerd om het traject van branduitbreiding via zonnepanelen op het dak op te nemen in NEN 6068.