Miljoenennota en salderingsregeling: ‘Eigenaren zonnepanelen profiteren flink’

Het Nederlandse kabinet verlaagt in lijn met het Klimaatakkoord al enkele jaren de energiebelasting op elektriciteit. Door aardgas zwaarder te belasten en elektriciteit juist minder, maakt de regering sindsdien de overstap van aardgas naar elektrische en meer duurzame warmteopties aantrekkelijker. In het regeerakkoord kondigde het kabinet Rutte IV afgelopen december aan de energiebelasting in de eerste schijf tot en met 10.000 kilowattuur in de periode 2023-2030 met 5,23 eurocent per kilowattuur te verlagen. Omgekeerd zou in die periode de energiebelasting op aardgas juist met 5,23 eurocent per kubieke meter gas moeten stijgen.

Historische ontwikkeling energiebelasting
De eerste grote verschuiving van de energiebelasting op elektriciteit naar gas vond plaats in 2016. Destijds daalde de energiebelasting op elektriciteit in de eerste schijf tot en met 10.000 kilowattuur met 16 procent. De historische ontwikkeling van de energiebelasting op elektriciteit voor kleinverbruikers (red. voor de eerste schijf tot en met 10.000 kilowattuur) is in onderstaande tabel weergegeven. De energiebelasting zou voor het kalenderjaar 2022 in de eerste schijf oorspronkelijk 9,068 eurocent per kilowattuur bedragen. In verband met de hoge energieprijzen heeft het kabinet deze echter verlaagd naar 3,679 eurocent per kilowattuur zoals te zien is in onderstaande tabel.

Onderstaande tabel bevat de energiebelasting zoals het kabinet Rutte IV die in de periode 2023-2030 wil vormgeven, waarbij in 2023 vooralsnog een tijdelijke verlaging van de energiebelasting van kracht is en die 5,094 eurocent per kilowattuur zal bedragen.

Salderen mogelijk nog gunstiger
De voor volgend jaar voorgestelde verlaging van de energiebelasting gaat niet door wanneer het op Prinsjesdag aangekondigde prijsplafond voor gas en stroom definitief ingevoerd wordt. Voor de extra verlaging van de energiebelasting in 2023 heeft het kabinet in de Miljoenennota namelijk 5.422 miljoen euro gereserveerd die dan gebruikt kan worden voor de kosten die verbonden zijn aan het prijsplafond.

Als de voorgestelde verlaging van de energiebelasting alsnog niet doorgaat, zal het salderen voor zonnepaneeleigenaren in 2023 nog gunstiger zijn. ‘Waar zonnepaneeleigenaren de afgelopen jaren het voordeel van de salderingsregeling flink zagen afnemen door de verlaging van de energiebelasting op stroom – en in 2022 in het bijzonder – komt daar in de kalenderjaren 2023 en 2024 hoe dan ook een einde aan’, duidt Zwang. ‘Huishoudens met zonnepanelen profiteren dan ook flink van de belastingplannen. In 2024 wordt de energiebelastingcomponent bijna verdubbeld ten opzichte van 2023. Dit compenseert een deel van de – op basis van de huidige forward-prijzen – verwachte daling van de elektriciteitsprijs. Op dit moment is de forward-prijs (red. de toekomstige prijs van elektriciteit) voor 2024 circa 17 eurocent per kilowattuur lager dan voor 2023. Onderaan de streep blijft de terugverdientijd voor zonnepanelen nog steeds kort en al helemaal omdat zonnepaneeleigenaren zowel in 2023 als in 2024 nog voor de volle 100 procent mogen salderen.’

Minister Jetten voor Klimaat en Energie besloot eerder dit namelijk jaar de afbouw van de salderingsregeling uit te stellen tot 1 januari 2025. Vanaf dat kalenderjaar krijgen de eigenaren van zonnepanelen versneld minder voordeel. Onderzoeksinstituut TNO heeft daarbij berekend dat de terugverdientijd van zonnepanelen voor consumenten ook bij de gewijzigde afbouw van de salderingsregeling minder dan 7 jaar blijft.

Prijsplafond
Zwang stelt dat het op Prinsjesdag door het kabinet aangekondigde prijsplafond voor energie een positieve impact zal hebben op zonnepaneeleigenaren. ‘Als een zonnepaneeleigenaar bijvoorbeeld 3.500 kilowattuur stroom verbruikt en 2.000 kilowattuur stroom opwekt met zijn zonnepanelen, betaalt hij voor de 1.500 kilowattuur die hij netto verbruikt de door het prijsplafond lagere stroomprijs. De duurdere stroom die de consument anders tegen de marktprijs zou moeten afnemen, wordt door de zonnepanelen geproduceerd. Zonnepaneeleigenaren zijn dus echt spekkoper van Prinsjesdag.’

Ondanks het positieve effect voor zonnepaneeleigenaren, valt er volgens Zwang ook het nodige aan te merken op het prijsplafond. ‘Het “straft” namelijk alle consumenten die – al dan niet deels – van het gas zijn gegaan en daardoor veel meer elektriciteit verbruiken. Hun hogere stroomrekening wordt niet gecompenseerd, terwijl consumenten die niet verduurzaamd hebben hun gasrekening wel gecompenseerd zien worden. Als je als overheid van (Russisch) gas af wil, moet je gasverbruik juist extra gaan belasten.’

Bekijk een overzicht van thuisbatterijen om zonne-energie op te slaan die in Nederland te koop zijn hier in de Solar Magazine Productzoeker.