Rederij Ever Given roept avarij-grosse in en wil ladingeigenaren mee laten betalen aan schade

Dat meldt The Lawyer, een toonaangevende Britse nieuwswebsite voor handelsadvocaten, barristers en bedrijfsjuristen. Officieel is het containerschip eigendom van het in Panama gevestigde Luster Maritime, Dat is op zijn beurt weer een dochterbedrijf van de Japanse rederij Shoei Kisen Kaisha dat de averij-grosse – in het Engels General Average – heeft ingeroepen. Dat laatste bedrijf is overigens weer in handen van de Japanse scheepsbouwer Imabari.

Technische inspecties
Vlak nadat de blokkade van het Suezkanaal vorige week werd opgelost en de eerste containerschepen weer door het kanaal voeren, werden de eerste gevolgen al direct duidelijk. Zo zijn stijgende prijzen van zonnepanelen niet uit te sluiten.

Het containerschip, dat vele tientallen containers met zonnepanelen aan boord heeft, bevindt zich nog altijd nabij het Suezkanaal waar het aan technische inspecties wordt onderworpen. Wanneer het schip zijn route naar de haven van Rotterdam definitief vervolgt, is nog onbekend.

Maritiem rechtsprincipe
Averij-grosse is een maritiem rechtsprincipe dat vereist dat de reder en zijn klanten een evenredig deel van de kosten delen die gepaard gaan met het redden van een schip na een groot ongeval. Wanneer general average wordt uitgeroepen, moeten ladingeigenaren bijdragen aan een speciaal fonds voordat de lading kan worden vrijgegeven. Averij-grosse zijn alle buitengewone kosten die op een zeereis uit nood worden gemaakt om het schip en de lading te behouden of om schade hieraan te voorkomen. Alle directe belanghebbenden betalen een evenredig deel in de gemaakte onkosten of aangerichte schade.

‘Als deze schade en bijbehorende kosten eenmaal bepaald zijn, zullen de kosten door alle belanghebbenden betaald moeten worden’, schrijft evofenedex, de Nederlandse vereniging van handels- en productiebedrijven met een logistieke of internationale operatie. ‘Denk daarbij aan de reder, de belanghebbenden bij de verschuldigde vracht, de ontvanger van de lading en de eigenaren van de overige zaken die zich aan boord bevonden. De verdeling wordt doorgaans gemaakt door een daarin gespecialiseerd persoon, de 'dispacheur', en uiteengezet in een rapport, de ‘dispache’ (of in het Engels adjustment) genoemd. Zo kan het zijn dat de ladingbelanghebbenden moeten meebetalen aan de bergings- of sleepkosten.’

Rechter beslist
Ook als een schade of kostenpost als averij-grossepost wordt aangemerkt, betekent dat niet automatisch dat een vordering tot bijdrage ook meteen betaald moet worden.

Het in internationale handel en transport gespecialiseerde advocatenkantoor Van Traa uit Rotterdam stelt hierover het volgende: ‘Als de partij die een averij-grossebijdrage vordert aansprakelijk is voor het incident dat aanleiding was voor de averij-grosseposten (dus bijvoorbeeld de brand of de stranding), dan kan er onder de meeste rechtsstelsels verweer gevoerd worden. Of er sprake is van averij-grosse en of er betaald moet worden, wordt uiteindelijk bepaald door de rechter.’ Die rechtszaken nemen vaak jaren in beslag vanwege het hoge aantal ladingeigenaren dat in de duizenden kan lopen.

Ook internationaal gezien is er niet een bindend verdrag dat alle regels omtrent averij-grosse vaststelt. De Comité Maritime International (CMI) heeft daarom de York Antwerp Rules uitgebracht, die partijen zelf van toepassing kunnen verklaren. Meestal vallen de kosten die gemaakt worden voor averij-grosse onder de goederentransportverzekering. Wel wijst evofenedex erop dat sommige Nederlandse verzekeraars specifieke kosten uitsluiten en dat de hoogte van de dekking erg kan verschillen.

Eerder

• 6 april 2021 | Haven Rotterdam na blokkade Suezkanaal: ‘Stroom goed op te vangen, vertraging onvermijdelijk’
• 30 maart 2021 | Naweeën blokkade Suezkanaal: ‘Enorme vertragingen, prijzen zonnepanelen gaan mogelijk stijgen’
• 30 maart 2021 | Containers met zonnepanelen vast op schip dat Suezkanaal blokkeert: ‘Hamsteren niet nodig’