
De opwek van wind- en zonne-energie wordt geconcentreerd in clusters, met als uitgangspunt dat opbrengsten binnen de provincie blijven en vergunningen tijdelijk zijn. Het provinciebestuur had vorig jaar juist nog besloten om de voorwaarden voor nieuwe zonneparken op land aan te scherpen.
Tijdelijke clusters
De provincie wil in haar Omgevingsvisie zoekgebieden aanwijzen voor wind- en zonne-energie, waarbij het doel is om het tussendoel voor 2035 te behalen. Een belangrijke voorwaarde is dat vergunningen voor deze energieclusters tijdelijk zijn. Friesland streeft naar het saneren van bestaande opweklocaties om verrommeling van het landschap tegen te gaan en toe te werken naar een paar grote clusters.
De provincie legt sterke nadruk op het bij elkaar brengen van energievraag en -aanbod. Dit ontlast volgens Gedeputeerde Staten (GS) het stroomnet en draagt bij aan een betaalbare en betrouwbare energievoorziening. ‘Een duurzaam energiesysteem vraagt meer ruimte’, schrijft GS in de contourenschets. ‘Voor de verduurzaming van de economie, de woningbouw en de mobiliteit is meer opwek nodig. Dat betekent onder andere meer tijdelijke wind- en zonne-energie en daar is meer ruimte voor nodig. We geven daar op bovenlokaal niveau richting aan met behulp van zoekgebieden, om het tussendoel voor 2035 te behalen.’
Meervoudig ruimtegebruik
Er komen verschillende mogelijkheden om op kleinschalige wijze in eigen energie te voorzien, zoals zon op daken of een zonneveld op een bedrijventerrein. Energiehubs kunnen hierin een belangrijke rol vervullen door lokale energieopwekking en -gebruik te combineren.
De provincie zet daarnaast in op meervoudig ruimtegebruik. Initiatiefnemers worden geacht bij de start van projecten naar mogelijkheden voor functiemenging te kijken. Energieopwekking kan worden gecombineerd met andere functies zoals bedrijfsgebouwen, woningen, natuur, waterberging, landbouw en parkeren.
Het provinciebestuur benadrukt dat extensieve zonneparken met natuur de inrichting van zones rondom kwetsbare natuurgebieden mede kunnen financieren. Ook de combinatie van zonnepanelen met windmolens en zonnepanelen op terreinen van nutsvoorzieningen wordt als kansrijk gezien.
Participatieproces
De contourenschets vormt de opmaat naar de nieuwe Provinciale Omgevingsvisie (POVI), die medio 2026 wordt voorgelegd aan Provinciale Staten. Tijdens het ontwikkelproces worden gemeenten, maatschappelijke partners, inwoners en andere belanghebbenden nauw betrokken via een zorgvuldig participatieproces.
De Solar & Storage Magazine Marktgids 2026 is verschenen. De jaarlijks terugkerende marktgids biedt een totaaloverzicht van de energieopslag- en zonne-energiemarkt en is een bijlage van de december 2025-editie van Solar & Storage Magazine. De marktgids kent dit jaar 14 rubrieken en bovendien zijn in samenwerking met een groot aantal bedrijven en organisaties de belangrijkste ontwikkelingen qua projecten, markt en technieken in kaart gebracht.