Friesland scherpt voorwaarden nieuwe zonneparken op land aan

Het ontwerp van de aangepaste Omgevingsverordening ligt tot en met 13 mei ter inzage.

Omgevingswet
In de Omgevingsverordening staan alle regels voor de fysieke leefomgeving. De verordening is, tegelijk met de Omgevingswet, op 1 januari 2024 in werking getreden. Onder de nieuwe Omgevingswet wordt niet meer een hele nieuwe verordening geschreven, maar wordt de Omgevingsverordening alleen nog op onderdelen aangepast.

Gedeputeerde Staten van Friesland hebben een ontwerp van de eerste wijzigingen van de Omgevingsverordening vastgesteld. In deze wijziging worden onder meer de afspraken verwerkt die in het bestuursakkoord 2023-2027 ‘Oparbeidzje foar Fryslân’ zijn gemaakt over de opstelling van windmolens en zonne-energie.

Na de zomer
Inwoners, organisaties en overheden hebben de gelegenheid om gedurende 6 weken via zienswijzen te reageren op de voorgestelde aanpassingen. Na de zomer wordt het voorstel voor de definitieve wijzigingsverordening, inclusief alle ontvangen zienswijzen met reactienota, voorgelegd aan Provinciale Staten. Op deze wijze worden alle stemmen van betrokken partijen gehoord en betrokken in de definitieve vaststelling van de wijziging.

Vernieuwd artikel
Het vernieuwde artikel 6.6 – dat gaat over ‘Opstellingen voor zonne-energie op landbouwgronden’ – bevat strenge voorwaarden voor nieuwe zonneparken op landbouwgrond.

‘Een omgevingsplan bevat geen bouwmogelijkheid voor nieuwe opstellingen van zonne-energie op landbouwgronden buiten bestaand stedelijk gebied’, aldus de Omgevingsverordening.

Uitzonderingsgrond
Wel is er in het artikel een uitzonderingsgrond opgenomen over wanneer een zonnepark op landbouwgrond wel toegestaan wordt. Dat is ten eerste als het gaat om een lokaal maatschappelijk initiatief en de locatiekeuze voortvloeit uit een omgevingstafel. Ten tweede blijven zonneparken mogelijk als ‘de locatie aansluit op het bestaand stedelijk gebied of die een redelijke aansluiting heeft of krijgt op het stedelijk weefsel van de kern’.

Ook zijn uitzonderingen voor nieuwe zonneparken toegestaan als deze opstellingen nabij het bestaand stedelijk gebied worden gesitueerd, op grond van een afweging waaruit blijkt dat deze landbouwgronden minder waardevol zijn dan de landbouwgronden op alternatieve locaties aansluitend aan de kern.

Veenweide
Tot slot kan een zonnepark op landbouwgronden worden toegestaan buiten het bestaand stedelijk gebied, wanneer de gronden minder geschikt zijn voor de landbouwfunctie door vernatting of bodemdaling, en deze gronden onderdeel zijn van de bestuurlijke afspraken en gebiedsprocessen voortvloeiend uit de ‘Veenweidevisie 2015’.

Het zonnepark moet dan wel een noodzakelijk onderdeel zijn om de integrale gebiedsgerichte opgave te kunnen realiseren.

60 procent lokaal eigendom
Bij dit alles stelt de provincie wel een reeks randvoorwaarden. Zo moet de landschappelijke en ecologische inpassing tot stand komen via een omgevingstafel, moet de biodiversiteit versterkt worden en minimaal 25 procent van de grond niet bedekt zijn met zonnepanelen.

Bovendien moet de omgeving worden betrokken bij het planproces en ten minste 60 procent van het zonnepark in eigendom komen van de lokale gemeenschap.