Netbeheerders Liander en Enexis geven honderden negatieve transportindicaties af

Maar ook Liander en Enexis hebben al enkele duizenden positieve transportindicaties afgegeven voor projectontwikkelaars die deze positieve indicatie nodig hebben om subsidie aan te kunnen vragen binnen de Stimuleringsregeling Duurzame Energie (SDE+).

Transportindicatie versus subsidie
Minister Wiebes meldde afgelopen maand aan de Tweede Kamer dat de netbeheerders een aanvraag voor transportindicatie alleen mogen weigeren in gebieden waar de ACM congestie heeft vastgesteld en congestiemanagement is onderzocht.

De uitkomsten van het congestieonderzoek van Liander en Enexis maakten vervolgens duidelijk dat er in tientallen gebieden sprake is van congestie voor grootverbruikers. Wil een ontwikkelaar van een zonnepark of dakgebonden zonnestroomsysteem met een grootverbruikersaansluiting toch energie terugleveren in een rood gebied? Dan is het mogelijk dat hij daarvoor tóch een positieve transportindicatie krijgt. De netbeheerders beoordelen de aanvraag voor een transportindicatie namelijk op 2 aspecten: de tijd die nodig is om het knelpunt op te lossen én de realisatietermijn die gekoppeld is aan de subsidiebeschikking. Heeft men bijvoorbeeld een realisatietermijn van 3 jaar en verwacht de netbeheerder het knelpunt binnen 2 jaar op te lossen? Dan krijgt men een positieve transportindicatie, ook al is de aanvraag in een rood gebied. Krijgt men een negatieve transportindicatie, dan krijgt men hoe dan ook geen SDE+-subsidie.

Aansluit- en transportovereenkomst
Overigens gaat het alleen om een indicatie van transportcapaciteit en kunnen projectontwikkelaars aan een positieve transportindicatie geen rechten ontlenen, omdat de situatie op het moment dat de aanvraag voor de offerte binnenkomt, veranderd kan zijn; ten goede of ten slechte. De transportindicatie reserveert namelijk geen netcapaciteit, daarvoor moet de aanvrager eerst een aansluit- en transportovereenkomst (ATO) bij de netbeheerder afsluiten.

‘Dankzij de aanvraag van een transportindicatie krijgen ontwikkelaars van duurzame opwek vooraf een realistisch beeld van de lokale netsituatie en kunnen ze daar hun plannen op afstemmen’, duidt Peter Hofland van Liander nog maar eens de noodzaak van de transportindicatie. ‘Daarmee wordt er tevens voorkomen dat er subsidies gaan naar projecten die niet tijdig gerealiseerd kunnen worden.’

Liander: soms toch ruimte in rode gebieden
Per gebied heeft netbeheerder Liander voor zijn gehele werkgebied eerder al in kaart gebracht wat de congestie is voor grootverbruikers bij het afnemen van elektriciteit (verbruik) of het terugleveren van elektriciteit (teruglevering). In de rode gebieden heeft onderzoek uitgewezen dat congestiemanagement – het op elkaar afstemmen van vraag en aanbod – geen oplossing biedt. Dit betekent dat klanten die extra elektrisch vermogen willen hebben, moeten wachten totdat het elektriciteitsnet uitgebreid is. Nieuwe klanten worden in deze gebieden wel aangesloten op het elektriciteitsnet, maar krijgen zeer beperkt vermogen toegewezen. Hofland hierover: 'Dit geldt echter niet voor klanten met een aansluiting groter dan 2 megavoltampère. Deze worden namelijk direct op een onderstation aangesloten. Als het specifieke station nog voldoende capaciteit heeft, is een transportbeperking niet nodig. Dit betreft gebieden waar sprake is van een spanningsprobleem op een middenspanningskabel en geen capaciteitsprobleem is op een onderstation.'

Ministerie fluit netbeheerders terug
Onderstaande tabel bevat de afgegeven transportindicaties tot en met half oktober.

Inmiddels hebben de netbeheerders van het ministerie van Economische Zaken en Klimaat te horen gekregen dat ze de informatie over de uitgegeven transportindicaties pas na afloop van de najaarsronde van de SDE+-regeling weer mogen delen. 'We delen op verzoek van het ministerie geen cijfers meer over het aantal transportindicaties, omdat nieuwe aanvragers daar mogelijk voordeel uit kunnen halen', motiveren de netbeheerders hun besluit.

RENDO: negatieve transportindicaties voor Hoogeveen
Rendo, netbeheerder in 9 gemeenten in Drenthe en Overijssel, meldt 8 negatieve transportindicaties te hebben afgegeven voor een vermogen van 4 megawattpiek. De organisatie meldde afgelopen maart dat er ook in haar werkgebied een gebrek aan netcapaciteit voor zonneparken is. In mei volgde bovendien het bericht dat het aantal aanvragen voor zonneparken in Hoogeveen 10 keer groter is dan het elektriciteitsverbruik in het gebied. 

Er is door Tennet, Enexis en RENDO dan ook een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden voor congestiemanagement in het betreffende gebied. 'Uit het onderzoek blijkt dat dit geen soelaas biedt en de netten van TenneT fysiek echt vol zitten', stelt de woordvoerder van RENDO. 'Daarmee is het hele gebied rondom Hoogeveen aangewezen als congestiegebied en worden zowel door RENDO als Enexis geen positieve transportindicaties meer afgegeven.' De woordvoerder laat daarbij weten dat er bij RENDO en Enexis voor ongeveer 500 megawattpiek aan lopende initiatieven bekend zijn.

Stedin, Westland en Coteq
Stedin heeft geen gebieden met structurele congestie, daarom heeft de netbeheerder alle aanvragen een positief advies gegeven. Eerder deze maand gaf Stedin wel de grenzen te naderen van de beschikbare capaciteit op zijn elektriciteitsnet. In de helft van het verzorgingsgebied is er namelijk beperkt beschikbare transportcapaciteit.

Westland Infra heeft 28 positieve transportindicaties afgegeven aan grondgebonden zonneparken en dakgebonden zonnestroomsystemen. Deze vertegenwoordigen samen een vermogen van 17 megawattpiek. Bovendien is er aan 1 drijvend zonnepark een positieve transportindicatie afgegeven.

Coteq laat weten nog geen negatieve transportindicaties af te hebben gegeven, maar niet te delen hoeveel positieve transportindicaties er al zijn afgegeven. Coteq Netbeheer (red. voorheen Cogas Infra en Beheer) is al meer dan 50 jaar actief als onafhankelijk netbeheerder in een groot deel van Twente en de gemeente Hardenberg. In Almelo, Goor (gem. Hof van Twente) en Oldenzaal is Coteq de netbeheerder voor gas én elektriciteit.