Buurman verliest rechtszaak over schaduw op zonnepanelen

De Rechtbank Oost-Brabant heeft het verzoek van een woningeigenaar in ‘s-Hertogenbosch afgewezen om de bouw van een dakopbouw bij zijn buurman stil te leggen. De man stelde dat de dakopbouw de opbrengst van zijn zonnepanelen met 25 tot 34 procent zou verminderen. De voorzieningenrechter heeft geoordeeld dat er wel sprake is van enig nadeel, maar dat dit niet zodanig is dat het de vergunning in de weg staat.

Bezonningsstudie uitgevoerd
De gemeente ‘s-Hertogenbosch had in augustus een omgevingsvergunning verleend voor een dakopbouw aan de buurman. Die woning was 5,5 meter hoog en krijgt er met de opbouw nog eens 2,75 meter bij. De buurman maakte bezwaar en vroeg de rechter om de bouwwerkzaamheden stil te leggen tot de uitspraak in bezwaar.

Het gemeentecollege vroeg de vergunninghouder om een bezonningsstudie. Daaruit bleek de schaduwwerking op het dak op 4 dagen van de 4 seizoenen. De effecten werden inzichtelijk gemaakt op 4 verschillende tijdstippen: 9.00, 12.00, 15.00 en 18.00 uur.

Geen recht
De rechter concludeert dat de helft van de dag voldoende zonlicht beschikbaar blijft voor de zonnepanelen. De momenten waarop schaduw valt, liggen grotendeels buiten de zon-piekmomenten van 11.00 tot 14.00 uur. De voorzieningenrechter benadrukt bovendien dat het perceel in een stedelijke omgeving ligt waar geen recht bestaat op blijvend optimale bezonning van zonnepanelen. Dit uitgangspunt komt vaker terug in rechtszaken over dakopbouwen en zonnepanelen.

Dynamisch contract eigen keuze
De woningeigenaar had betoogd dat het bezonningsonderzoek geen rekening houdt met de feitelijke werking en het economisch belang van zijn zonnepanelen. Hij heeft een dynamisch energiecontract waarbij de tarieven later op de dag aanzienlijk hoger zijn, juist wanneer de schaduw het grootst is. De rechter oordeelde dat er wel rekening moet worden gehouden met de belangen van de buurman, maar niet met zijn keuze voor een specifiek type energiecontract. Ook het feit dat de man gebruik- maakt van een serieel geschakeld systeem in plaats van een parallel geschakeld systeem, is geen objectief gegeven volgens de rechtbank.

Berekening onvoldoende onderbouwd
De berekening die de woningeigenaar had overgelegd en waaruit een rendementsverlies volgt van 34 procent, wordt door de rechtbank bovendien betwist. De invoergegevens van de berekening ontbraken, waardoor deze niet te controleren was.

Het gemeentecollege kon zich volgens de rechtbank op het standpunt stellen dat de eventuele afname van de effectiviteit van de zonnepanelen beperkt zal zijn en niet onevenredig of onaanvaardbaar is.

Contrast met eerdere uitspraak
Deze uitspraak staat in contrast met een eerdere rechtszaak bij de Raad van State waarbij een woningeigenaar juist wel won. In die zaak uit 2022 waren de gemeentelijke regels volgens de Raad van State onjuist toegepast bij de vergunningverlening. Ook in een recente Utrechtse zaak moest de buurman schadevergoeding betalen voor een dakopbouw die 65 procent rendementsverlies veroorzaakte.

De vergunninghouder mag nu verdergaan met de bouwwerkzaamheden. De rechtbank benadrukte wel dat hij bouwt voor eigen rekening en risico zolang de omgevingsvergunning nog niet onherroepelijk is. Als het college in het kader van de heroverweging de omgevingsvergunning herroept, zijn reeds uitgevoerde bouwwerkzaamheden op zichzelf omkeerbaar.