EU wil aparte categorie voor zonnepanelen in afvalrichtlijn

Inzamelingsorganisatie PV Cycle pleitte er eerder al voor om zonnepanelen een eigen categorie te geven binnen de richtlijn voor afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA, red. WEEE in het Engels).

Unieke kenmerken
Zonnepanelen vallen binnen de Europese richtlijn nu nog in categorie 4, net zoals bijvoorbeeld radio’s en telecomapparatuur. Zonnepanelen verschillen echter fundamenteel van andere elektronische apparatuur die onder de WEEE-richtlijn vallen. Waar andere apparaten energie verbruiken, wekken zonnepanelen juist energie op. Bovendien hebben zonnepanelen een aanzienlijk langere levensduur – meestal zo’n 30 jaar – dan de meeste andere elektronische producten.

‘Het ontbreken van een aparte categorie voor zonnepanelen maakt het onmogelijk om de werkelijke stromen van afgedankte zonnepanelen te volgen en te monitoren’, stelt de Europese Commissie in haar evaluatierapport. Dit gebrek aan transparantie belemmert volgens haar effectief beleid voor het hergebruik en de recycling van waardevolle materialen.

Waardevolle materialen
De huidige niet-materiaalspecifieke recyclingdoelen in de WEEE-richtlijn stimuleren namelijk niet de terugwinning van kritieke grondstoffen uit zonnepanelen. Dit terwijl zonnepanelen aanzienlijke hoeveelheden waardevolle materialen bevatten zoals silicium en zilver en in het geval van dunnefilmzonnepanelen ook indium en gallium.

Het ontbreken van bindende minimumvereisten voor de verwerking van zonnepanelen in de WEEE-richtlijn zorgt voor extra problemen. Potentiële gevaren bij het afvalbeheer, zoals de aanwezigheid van gevaarlijke stoffen, worden daardoor onvoldoende aangepakt.

Vervolgstappen
Uit de evaluatie blijkt verder dat de hoeveelheid elektronisch afval in de EU nog altijd ieder jaar toeneemt. De WEEE-richtlijn heeft er weliswaar aan bijgedragen dat de inzameling met 65 procent steeg tussen 2012 en 2021, maar toch halen 24 lidstaten de doelen niet. 46 procent van het e-waste wordt niet correct verwerkt en de recyclingpercentages zijn met 80 tot 84 procent weliswaar hoog, maar het echte hergebruik blijft beperkt tot 2 procent.

Belangrijkste uitdagingen zijn volgens de evaluatie een tekortschietende inzameling, onvoldoende terugwinning van kritieke grondstoffen en een gebrek aan harmonisatie. De Europese Commissie zal de uitkomsten van de evaluatie nu gebruiken tijdens het herzieningsproces van de WEEE-richtlijn, die plaatsvindt als onderdeel van de Circular Economy Act (CEA).