Nieuwe norm moet energiegemeenschappen versterken

De aanleiding voor dit normeringstraject is de nieuwe Energiewet die in 2026 in werking treedt. In deze wet worden energiegemeenschappen geïntroduceerd als officiële marktspelers. Echter, de precieze rechten en plichten van deze gemeenschappen zijn nog onduidelijk.

Begrip
Op initiatief van Energie Samen, de landelijke koepel van lokale, duurzame-energie-initiatieven, gaat NEN nu een norm ontwikkelen die hier invulling aan geeft.

‘De Energiewet is de basis, en daar staat het begrip energiegemeenschap nu in,’ legt Siward Zomer, voorzitter van Energie Samen uit. ‘De overheid reguleert activiteiten in de energiemarkt. Daar bestaat allerlei wet- en regelgeving voor, maar daar staan energiegemeenschappen nog niet in.’

Breed draagvlak
Uit inventariserende gesprekken met 9 stakeholders blijkt een breed draagvlak voor een norm voor energiegemeenschappen. De betrokken partijen zien diverse voordelen, zoals het faciliteren van geldstromen bij subsidies en leningen, het borgen van democratische besluitvorming en het verminderen van risico’s door standaardisering.

‘Niemand vond het een slecht idee. De behoefte bleek zelfs sterker dan verwacht,’ aldus Zomer. ‘Men vond het ook belangrijk om niet te wachten, om eventuele wildgroei van energiegemeenschappen voor te zijn, waarin iedereen wat anders doet en misbruik op de loer ligt.’

Maatschappelijke bijdrage
Energiegemeenschappen dragen volgens NEN bij aan hernieuwbare opwekking, ondersteunen de lokale democratie en economie en houden het energienet flexibel. Het kan gaan om energiecoöperaties met alleen burgers, of een vorm met burgers, bedrijven en overheid in diverse varianten.

Door de verscheidenheid aan organisatievormen is er behoefte aan een norm die de kwaliteit van de sector versterkt en specifieke ondersteuning en samenwerking mogelijk maakt. Een voorbeeld hiervan is het geven van voordeel aan projecten die een maatschappelijke bijdrage leveren aan de lokale gemeenschap.

De startvergadering van de normcommissie vindt plaats op woensdag 17 september bij NEN. Tijdens deze bijeenkomst wordt onder meer Felix Olthuis voorgedragen als kandidaat-voorzitter. Ook worden het bereik en de toepasbaarheid van de te ontwikkelen norm vastgesteld. Voor drie energiegemeenschappen is het mogelijk een vergoeding te ontvangen voor de gemaakte uren.