Het Dilemma | Productnorm nodig voor plug-in zonnepanelen en thuisbatterijen?

Jij bent in het verleden nogal van leer getrokken over plug-in pv en batterijen…
‘Als consumenten dit type opwekkers verkeerd gebruiken, kan dat nare consequenties hebben. Overbelasting van de meterkast kan tot brand leiden, en dat tot materiële schade, gewonden of zelfs doden. Er is niemand die dat wil, ook ik niet. We hebben ze ook niet voor niets uit de NEN 1010 gehaald. Het heeft echter weinig zin om alleen maar tegen te zijn.’

Dan word je op een gegeven moment niet meer serieus genomen?
‘En je draagt niet echt bij aan een oplossing. In Duitsland zijn al miljoenen plug-in pv-sets achter de meter op het stroomnet aangesloten. In Vlaanderen zijn stekkerzonnepanelen en -batterijen vanaf 17 april aanstaande toegestaan. Op de vakbeurs Solar Solutions in Amsterdam struikelde je onlangs over de vele plug-inapparaten. Deze technologie is sterk in opkomst, niet te stoppen. We moeten die echter wel in de hand houden, zorgen dat de veiligheid wordt geborgd.’

Hoe zit het in Nederland?
‘Je kunt hier een fatbike kopen, in principe een goed product. Dat geldt tevens voor een opvoersetje. Dat mag je ook installeren, maar er de weg mee opgaan is verboden. Zo is het voor nu ook met plug-in-pv en -batterijen in Nederland. Je mag die apparaten aanschaffen, maar het is niet toegestaan ze te gebruiken. Het probleem is natuurlijk de handhaving, niemand die erop controleert.’

Er is wel sprake van regulering, in Duitsland en Vlaanderen wordt onder andere maximaal 800 watt invoedingsvermogen vereist…
‘Die grens van 800 watt is ook wel een bijzonder broodje aap. Nergens, in geen een regeling, staat dat je tot 800 watt stekkers mag gebruiken, onder de 800 watt is niets beschreven. Als er niet staat dat het niet mag, betekent dat niet automatisch dat het wel mag. Veiligheid is meer dan dat. Bedrijven zoals Supersola en HomeWizard hebben hun zaken wat dat betreft goed op orde, bijvoorbeeld in milliseconden de stroom afschakelen wanneer je de stekker uit een stopcontact haalt zodat je niet geëlektrocuteerd kan worden en het voorkomen van lekstromen zodat de werking van aardlekschakelaars is gegarandeerd. Er zijn echter ook heel veel partijen die daar niet om malen. Ze zien een groot marktpotentieel, willen snel veel geld verdienen, pushen hun producten heftig naar de markt. Daarmee prijzen ze de bedrijven die het wel goed doen, maximale kwaliteit betekent ook een duurder product, mogelijk uit de markt. Ik zie dat als een groot probleem.’

Een technische standaard voor plug-in-pv en batterijen is de oplossing?
‘Daar wordt in Duitsland al aan gewerkt, hij zal in de zomer van 2025 gereed zijn, zo is de verwachting van Bundesverband Solarwirtschaft (BSW). Ik pleit al langer bij fabrikanten van deze apparaten om de koppen bij elkaar te steken, met iemand van de NEN 1010 erbij, om het gesprek aan te gaan over hoe het veiliger kan over de hele linie. Daarnaast is het opstellen van zo’n productnorm, ook in Nederland en Vlaanderen, zeer wenselijk.’

Is er beweging op dit vlak?
‘Op het Nederlandse ministerie van Klimaat en Groene Groei wordt de toegevoegde waarde van plug-inopwekkers steeds meer gezien, uit het oogpunt van democratisering van de energietransitie bijvoorbeeld. Vanwege de lage prijzen kunnen veel meer mensen meedoen. Het belang van veiligheid staat ook in toenemende mate op de radar, is mijn indruk. Er zijn ook al gesprekken met fabrikanten en normexperts gevoerd waarbij productnormen aan de orde kwamen.’

Moet dit niet gewoon op Europees niveau worden geregeld, bijvoorbeeld in het Requirements for Generators (RfG) dat eisen stelt aan opweksystemen die op het net zijn aangesloten?
‘Standaardisatie op Europees niveau is zeker wenselijk. Op dit moment richt de RfG-richtlijn zich op opwekkers vanaf 800 watt, maar het zou logisch zijn om hierin ook apparaten met kleinere vermogens mee te nemen. Tegelijkertijd verwijst de richtlijn naar bestaande Europese productnormeringen. Dit betekent dat er ook specifieke normen moeten komen voor plug-in-systemen. Daarnaast geldt dat zelfs als deze systemen voldoen aan alle veiligheidseisen, er nog steeds onacceptabele risico’s kunnen ontstaan wanneer meerdere van deze apparaten in één woning worden geplaatst. Om dit te voorkomen, moeten we hierover in gesprek en mogelijke oplossingen verkennen.’