Netbeheerders willen invoedingstarief zonnepanelen om netkosten eerlijker te verdelen

Enkele jaren geleden stelde Netbeheer Nederland al voorstander te zijn van de komst van een producententarief en nu de Autoriteit Consument & Markt (ACM) een onderzoek naar de komst van zo’n tarief is gestart, repeteert de koepelorganisatie haar pleidooi.

Meebetalen
Een van de manieren om de netkosten beheersbaar te houden, is volgens de netbeheerders door de kosten te verdelen over iedereen die er gebruik van maakt. Netbeheer Nederland hierover: ‘Momenteel betalen alleen de afnemers van elektriciteit transportkosten. Introductie van een invoedingstarief zou er niet alleen voor zorgen dat ook de grootschalige opwekkers meebetalen, maar geeft ook de mogelijkheid om (prijs)prikkels in te voeren voor netbewust gedrag – bijvoorbeeld om pieken te voorkomen.’

Nationale kortingen
Tegelijkertijd constateren de netbeheerders dat er op dit moment een ongelijk speelveld is in Europa, waarbij nationale kortingen, kostencompensaties en vrijstellingen ertoe leiden dat lidstaten elkaar beconcurreren via de prijs die hun industrie voor elektriciteit betaalt en die producenten betalen. Ze roepen het kabinet op om hier het gesprek in Europa over aan te gaan.

‘Daarnaast zou een tarief voor onze buurlanden ook een goede optie zijn, om zo de kosten te verdelen’, aldus Netbeheer Nederland. ‘Via internationale verbindingspunten maken zij immers ook gebruik van ons elektriciteitsnetwerk. Denk aan de op zee opgewekte stroom, die ook gebruikt wordt in Groot-Brittannië, België en Duitsland. Het lijkt logisch dat deze landen een deel van de netkosten voor hun rekening nemen.’

Energiearmoede
De stijging van de netkosten voor elektriciteit – als gevolg van toegenomen energieprijzen en investeringen in het Nederlandse energienet– is voor consumenten, bedrijven én voor de netbeheerders een belangrijk vraagstuk. De netbeheerders waarschuwen dat netkosten onbedoeld kunnen leiden tot energiearmoede en een ongelijk Europees speelveld. Dat is voor Netbeheer Nederland reden om te pleiten voor een herijking van de manier waarop die kosten worden (door)berekend.

‘De Nederlandse netbeheerders zetten zich volop in om nieuwe netinfrastructuur te ontwikkelen tegen de laagst mogelijke maatschappelijke kosten’, aldus de koepelorganisatie. ‘Maar feit is dat de overgang naar een duurzaam, toekomstbestendig energiesysteem de komende twee decennia nog netinvesteringen vergt ter waarde van vele miljarden euro’s. Daarom wordt de vraag wie deze rekening gaat betalen steeds prominenter gesteld.’

Geen optie
De netbeheerders benadrukken overigens dat het geen optie is om te beknibbelen op de investeringen in het energienet. ‘De sociale en economische kosten van het níét hebben van – duurzame – elektriciteit zijn namelijk veel hoger dan de vereiste netinvesteringen. De investering die we nú doen, zijn ook van belang voor vele generaties na ons. Daarin snijden zou verkeerde zuinigheid zijn. Juist in dit geval gaan de kosten voor de baten uit.’

Wel moet Nederland wat de netbeheerders betreft alles doen om onnodige netinvesteringen te voorkomen. Bijvoorbeeld door steeds het maximale te halen uit bestaande en nieuwe energie-infrastructuren, onder meer door uit te gaan van de beste mix tussen elektriciteit, warmte en duurzame gassen. ‘Ook is het zaak dat Nederland de – groeiende – vraag naar transportcapaciteit significant vermindert, bijvoorbeeld door vraag en aanbod van energie te flexibiliseren zodat drukke momenten vermeden kunnen worden én door meer in te zetten op energiebesparing.’