Is het connectorenprobleem opgelost in de zonnepaneelbranche?

September 2018 gaven Rijksdienst voor Ondernemend (RVO.nl) en Holland Solar, naar aanleiding van een reeks incidenten met zonnepaneelinstallaties, TNO opdracht om de oorzaken van branden op pv-daken te achterhalen. Een van de conclusies was dat die voor een groot deel te wijten waren aan crossmating – het verbinden van het ene merk connector met het andere. ‘De schade-experts schatten dat de oorzaak voor 80 tot 99 procent te wijten is aan problemen met connectoren’, zo stelde het rapport. Is er sindsdien veel veranderd?

Meer bewustzijn
‘Het TNO-rapport van april 2019 leidde absoluut tot veel meer aandacht voor dit issue in de sector’, aldus Martijn Bodde, Sales Engineer van het Zwitserse Stäubli, dat in de connectorenmarkt geldt als een absoluut A-merk. ‘Er ontstond meer bewustzijn aangaande dit issue, en dat vertaalde zich ook in actie. Groothandels speelden daarbij een belangrijke rol, in hun advisering en middels het leveren van compatible connectoren bij bestellingen van installateurs.’

Aangerommeld
In 2022 kreeg het Technisch Document 18 (TD18) van de inspectieregeling voor zakelijke pv-installaties Scope 12 een update. Crossmating was vanaf dat moment reden voor het afkeuren van zonne-energiesystemen. Bodde: ‘Ook dit was een belangrijke stap in het realiseren van brandveiligere installaties, in ieder geval in dit marktsegment. Dat wil echter niet zeggen dat het probleem weg is. Met name in de residentiële sector wordt nog flink wat aangerommeld, en dat is zorgwekkend.’

Juiste tools
‘Crossmating kan leiden tot overgangsweerstanden, interne vlambogen, warmteontwikkeling en uiteindelijk brand’, zo benadrukt TNO in haar onderzoeksrapport. Bodde voegt daar een dimensie aan toe. Slecht gebruik van connectoren kan ook leiden tot andere onwenselijke problemen, bijvoorbeeld isolatiefouten, storingen en minder opbrengst. Naast merkgelijkheid is het dus ook van belang ze op de juiste manier met elkaar te verbinden, en wel met de juiste tools die daarvoor zijn bedoeld.’

Onder druk
Waar Stäubli het overgrote marktaandeel heeft in connectoren voor pv-installaties en die cruciaal zijn voor het realiseren van veilige installaties, is leverzekerheid cruciaal voor de zonne-energiesector. Het bedrijf ontkwam dan ook niet aan kritiek van marktpartijen toen die in het recente verleden onder druk kwam te staan. ‘Wij produceren het hart van onze connectoren in Zwitserland’, aldus Bodde. ‘Met het uitbreken van de coronapandemie gingen de Chinese havens dicht waardoor onze producten zonnepaneelfabrikanten niet konden bereiken. Toen die weer opengingen was er een tekort aan containers. Die stonden allemaal daar, terwijl we die nodig hadden voor ons Europese vervoer per spoor. Inmiddels ligt dat echter allemaal achter ons, en hebben we tevens onze Europese productiecapaciteit opgevoerd.’

Krimpvrije connector
Hoe zorgwekkend is de omgang met connectoren op dit moment? Bodde wil het geen probleem noemen, eerder een uitdaging. Tegelijkertijd geeft hij aan dat crossmating een hardnekkig fenomeen is in de consumentenmarkt, en dat geldt eens temeer voor die niet op de juiste wijze verbinden. Wat is de oplossing?

Bodde: ‘Awareness creëren, informatievoorziening door groothandels, het belang benadrukken in opleidingen en tijdens kennisevenementen, veel meer kunnen we niet doen. Maar alle installateurs bereiken is uiteraard niet mogelijk, en dat geldt al helemaal voor partijen in landen waar kwaliteit en veiligheid van pv-systemen volledig aan de laars wordt gelapt. Vanuit Stäubli hebben we mede daarom een krimpvrije connector aan ons portfolio toegevoegd. Gewoon in elkaar klikken en klaar. Zo kan er niets misgaan. Dit is niet de meest optimale oplossing, maar beter een stabiele, veilige connectie maken dan een slechte krimp.’