De harde cijfers | Verkoop zonnepanelen Italië groeit fors, krimp in Polen

In België en Nederland installeerden consumenten in het eerste kwartaal minder zonnepanelen dan in het recordjaar 2023. Maar hoe vergaat het Duitsland, Italië, Frankrijk, Polen en Spanje? Het zijn de landen die volgens de verwachtingen van koepelorganisatie SolarPower Europe aan het einde van dit decennium de meeste zonnepanelen van Europa zullen hebben. In dit eerste deel van een tweeluik aandacht voor de Italiaanse en de Poolse pv-markt.

Italië pakt door
Italië installeerde in het eerste kwartaal van dit kalenderjaar 1,7 gigawatt zonnepanelen (red. omvormervermogen). Dat is een toename van 63 procent ten opzichte van de hoeveelheid zonnepanelen die in het eerste kwartaal van vorig jaar werd geïnstalleerd.

Toch vertelt die vermogensgroei niet het hele verhaal, want het aantal nieuwe installaties daalde in het eerste kwartaal namelijk met 9 procent ten opzichte van vorig jaar.

Lichte krimp consumentenmarkt
Een nadere blik op de per vermogensklasse geïnstalleerde volumes laat zien dat het door consumenten geïnstalleerde vermogen – in de vermogensklasse tot 20 kilowatt – in het eerste kwartaal namelijk is gedaald met 15 procent. Brancheorganisatie Italia Solare meldt dat het aantal nieuwe installaties in de consumentenmarkt met 12 procent is afgenomen tot ruim 89.000 stuks en 547 megawatt. Dat is wel iets meer nieuw geplaatst pv-vermogen dan in het vierde kwartaal van 2023 toen het om 525 megawatt ging.

‘Er is dus nog geen echte daling van het aantal aansluitingen van residentiële installaties’, constateert Italia Solare. ‘Het effect van het einde van de “110% Superbonus” – waarvan de einddatum werd verlengd tot 31 december 2023 – en de bevriezing van de krediettoewijzing zullen vanaf het tweede kwartaal hun impact hebben op de consumentenmarkt.’

Met name het pv-vermogen dat aan de utiliteitssector wordt toegeschreven – alle installaties vanaf 1 megawatt – is dus fors gestegen, te weten met 373 procent. Deze sterke stijging werd veroorzaakt door de aansluiting van 8 zonneparken met een capaciteit van meer dan 10 megawatt per stuk.

70 procent
In de eerste 3 maanden van 2024 is in Italië al 70 procent van het totaal in 2022 geplaatste pv-vermogen geïnstalleerd en een derde van het in heel 2023 geplaatst pv-vermogen. Eind maart beschikte Italië over 32 gigawatt aan zonnepaneelinstallaties.

Polen moet aan de slag
Polen zag op zijn beurt het aantal nieuwe zonnepaneelinstallaties in het eerste kwartaal met 26 procent dalen ten opzichte van vorig jaar tot 34.196 stuks. Het daarmee gemoeide vermogen daalde met 22 procent tot 762 megawatt (red. omvormervermogen).

De zomerperiode zal allesbepalend zijn of Polen erin slaagt om na 2023 een nieuw recordjaar te beleven, maar daar houdt brancheorganisatie Polskie Stowarzyszenie Fotowoltaiki (PSF) vooralsnog geen rekening mee. Ondanks dat de zakelijke Poolse pv-markt momenteel een pijplijn van 17 gigawatt aan nieuwe zonnepaneelinstallaties. Dat is net zoveel als het eind vorig jaar volgens het Poolse energieagentschap Agencja Rynku Energii in Polen totaal opgestelde pv-vermogen.

Het meeste aantal nieuwe installaties en ook het meeste nieuwe vermogen zijn dit jaar door consumenten en het mkb geplaatst in de vermogensklasse tot 50 kilowatt.

Zonnepaneelinstallaties uitgeschakeld
Brancheorganisatie Polskie Stowarzyszenie Fotowoltaiki (PSF) wijst de toenemende afschakeling van zonnepaneelinstallaties door het overschot aan zonne-energie als belangrijkste oorzaak aan van de afkoeling van de Poolse zonne-energiemarkt.

Zo kende de Poolse elektriciteitsbeurs in 2023 voor het eerst negatieve prijzen: in juni op de day-aheadmarkt FIXING II en in september op de balanceringsmarkt. Netbeheerder Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE) stelt daarom genoodzaakt te zijn om op sommige zonnige en winderige dagen – in het bijzonder als dit feestdagen zijn – windmolens en zonnepanelen uit te schakelen. PSE heeft dit jaar al 3 keer zonnepaneelinstallaties uitgeschakeld vanwege het overschot aan zonne-energie. Zo werd eind maart 3 uur lang respectievelijk 1.201, 1.877 en 1.711 megawatt aan zonnepaneelinstallaties uitgeschakeld.