‘Groot tekort elektrotechnici in België, zonnepaneelbranche niet grootste probleem’

Hoe gaat het met jullie achterban?
‘Die bestaat hoofdzakelijk uit installatie- en onderhoudsbedrijven. Ongeveer twee derde is Vlaams. In totaal werken er zo’n 55.000 mensen in onze sector, waarvan 35.000 een uitvoerend beroep hebben. Die hebben het allemaal heel erg druk, met name omdat de energietransitie een enorme boost heeft gekregen de afgelopen tijd.’

Enkele jaren geleden luidde je de noodklok over een tekort aan mensen, is dat opgelost? 
‘Mijn boodschap was dat er op korte termijn 2.000 nieuwe elektrotechnici nodig waren, ook zonnepaneelinstallateurs bijvoorbeeld. Dat was echter voordat Rusland een oorlog startte en de energieprijzen ontploften. Nu zijn dat er 10.000. Het aantal is dus exponentieel gegroeid.’

Waar zitten de knelpunten?
‘Over de hele linie, maar de vraag naar mensen die laadpalen installeren is het grootste. Nederland heeft daarin al grote stappen gezet, België nog niet. Vanaf 2026 is er hier echter alleen nog fiscaal voordeel voor elektrische bedrijfswagens, een heel groot marktsegment. Er moeten dus heel veel laadpunten worden geplaatst in korte tijd. Daarnaast moet voor de warmtepomp, binnenkort verplicht in nieuwbouwwoningen en vandaag al zeer populair bij renovatie, veel werk worden verzet.’

De uitrol van zonnepanelen moet tevens worden versneld…
‘Die branche was al een tijdje op stoom, nu wordt bij een zonne-energiesysteem vaak een thuisbatterij aangeboden omdat dat commercieel interessant is. De drukte neemt dus toe, wat betreft de behoefte aan mensen is er echter weinig veranderd. Die was en is groot, maar daar zit niet de grootste groei denken we.’

Desalniettemin is er sprake van een groot probleem, wat moet er gebeuren?

‘Er gebeurt al wat, bijvoorbeeld op het gebied van zijinstroom. Zo hebben de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling en Beroepsopleiding (red. vergelijkbaar met het UWV in Nederland) en Syntra – Nederlandstalig centrum voor vorming van zelfstandigen en kleine en middelgrote ondernemingen (kmo’s) – opleidingen elektrotechniek opgezet en geïntensiveerd. Bedrijven zijn ook volop bereid daarbij te helpen. Ook in het avondonderwijs is er aandacht voor Elektrotechniek. De branche staat dus in principe hoog op de prioriteitenlijst.’

Maar?
‘Er kan veel meer gedaan worden. Een fundamentele herwaardering van technische beroepen is noodzakelijk. De Belgische mama’s en papa’s zien hun zoons en dochters graag advocaat worden, of marketeer bijvoorbeeld. Technische beroepen zijn tweede keus, er zou geen toekomst en geld in zitten. Dat is niet meer van deze tijd, gewoonweg niet waar. Hoe anders is het bij onze oosterburen in Duitsland…’

Hoe doe je daar iets aan?
‘Wij startten bijvoorbeeld de campagne Go-electro waarmee we jongeren en volwassenen, onder andere via social media en magazines, naar onze sector proberen te trekken. De overheid zou meer kunnen doen, door bijvoorbeeld in te zetten op de herwaardering van de technische opleidingen en beroepen. Maar dat is natuurlijk allemaal voor de lange termijn.’

En elektrotechnisch België stevent tussentijds op een arbeidsmarktramp af?
‘Ik denk het eerlijk gezegd niet. Ik ken geen bedrijf dat momenteel niet op zoek is naar mensen. De schaarste op de arbeidsmarkt is problematisch, actie is nodig. Maar ik heb het idee dat de piek nu zo’n beetje is bereikt, zie het aantal vacatures de komende 10 jaar niet nog eens verdubbelen of verdrievoudigen. Wie wel zand in de molen zouden kunnen gooien, zijn de arbeidsmigranten die goed zijn voor 15 procent van de werknemers in onze sector. Als mensen uit landen zoals Roemenië en Bulgarije na de oorlog in Oekraïne massaal zouden terugkeren naar eigen land omdat daar ook goede slarissen worden betaald, net zoals de Polen al eerder deden, dan kan dat al snel duizenden nieuwe vacatures opleveren. Dan is de nood wel aan de man.’