De Vastelastenbond onderzocht tariefwijzigingen van 8 grote energiebedrijven en heeft berekend dat sinds dit jaar het tarief van gas met 46 procent gestegen is en stroom 26 procent duurder werd.
Nieuwe werkelijkheid
Een tarief van 4 euro voor een kubieke meter gas wordt het nieuwe normaal, stelt Dirk-Jan Wolfert van de Vastelastenbond. De directeur van de consumentenorganisatie roept de overheid én burgers op om goed na te denken over het verminderen van het energieverbruik: ‘We bevinden ons in een energietransitie en moeten ons realiseren dat er een nieuwe werkelijkheid aankomt waar nieuwe, hoge energietarieven bij horen. De tijd dat we nog circa 0,80 euro voor een kuub gas moeten betalen, is definitief voorbij.’
De Vastelastenbond vergeleek de variabele tarieven van 8 energieleveranciers en kwam tot de volgende conclusies. Binnen 1 jaar verdubbelde het energietarief bijna. Op 1 januari was de gemiddelde prijs voor stroom 52 eurocent per kilowattuur en was 2,12 euro het gemiddelde tarief voor een kuub gas. Op 1 juli was dat tarief – ondanks de overheidssteun in de vorm van een btw-verlaging van 12 procent – gestegen naar 55 eurocent per kilowattuur stroom en voor 1 kuub gas betaalde men 2,29 euro. Dat was een stijging van respectievelijk 6 en 8 procent. Op 8 augustus bedroeg het gemiddelde tarief voor stroom 66 eurocent per kilowattuur en voor gas was dat 3 euro per kuub. Dit jaar stegen de tarieven van stroom 26 procent en is gas 42 procent duurder geworden.
Nóg verder
In het huidige tempo verwacht de directeur van de consumentenorganisatie dat de prijzen nóg verder oplopen. Wolfert onderzocht 8 energieleveranciers en maakte een voorspelling van de tarieven. Deze toekomstverwachting schetst volgens hem een ronduit somber beeld van de energiemarkt.
‘In dit tempo is de verwachting dat we het nieuwe jaar ingaan met een gastarief dat de 4 euro per kuub benadert of zelfs overstijgt. Klanten die zich nieuw aanmelden of klanten van wie het contract afloopt, gaan dit bedrag waarschijnlijk al dit jaar betalen. Consumenten met een variabel contract hebben het – tijdelijke – voordeel dat er vooraf (tegen lagere tarieven) al voor hen energie is ingekocht. We krijgen te maken met een verdrievoudiging van de energietarieven die we begin dit jaar betaalden.’
4.573 euro
Als de stijging van de energieprijzen doorzet, gaat een gemiddeld huishouden volgend jaar volgens de Vastelastenbond 4.573 euro meer betalen voor stroom en gas. In januari 2022 was een huishouden van 3 personen voor zijn stroomverbruik 1.768 euro kwijt op basis van een gemiddeld verbruik van 3.400 kilowattuur stroom (red. berekend op een gemiddeld tarief van 52 eurocent per kilowattuur).
In januari 2023 loopt dat bedrag op naar 3.536 euro, omdat er dan waarschijnlijk 1,04 eurocent per kilowattuur stroom betaald moet worden. Dat is een verschil van 1.768 euro. Gas is ook flink duurder geworden. In januari dit jaar was een huishouden van 3 personen met een gemiddeld gasverbruik van 1.500 kuub op jaarbasis 3.180 euro kwijt met een tarief van 2,12 euro per kuub gas. In januari 2023 is er bij hetzelfde verbruik volgens de organisatie sprake van een bedrag van 5.985 euro op basis van 3,99 euro per kuub gas.
Ingrijpen overheid
Wolfert stelt dat consumenten hun borst mogen natmaken met de koude wintermaanden op komst. ‘Energiebedrijven kiezen er namelijk steeds vaker voor om hun variabele tarieven frequenter aan te passen om de hoge inkoopprijzen op te kunnen vangen en aan de klant door te berekenen. Sommige leveranciers voeren zelfs al maandelijks tariefwijzigingen door. Dat betekent dat consumenten met een stijgende energierekening te maken hebben en met de koude maanden en de heersende gasschaarste in het vooruitzicht is dat een akelige gedachte. In één maand tijd stegen de inkooptarieven met circa 30 procent. Dat zulke prijsstijgingen al in de rustige zomerperiode plaatsvinden, is extreem verontrustend.’
Wolfert luidt de noodklok en stelt dat er vanuit de overheid meer actie ondernomen moet worden. Als er niet ingegrepen wordt, gaat dat volgens hem tot een economische crisis leiden die haar weerga niet kent: ‘Er is nu sprake van paniek, maar dat stelt niets voor vergeleken met de situatie waar we in 2023 in belanden. Onze energierekening gaat verdrievoudigen en er moet echt wat gebeuren willen burgers het hoofd nog boven water kunnen houden. Nu komt de overheid consumenten tegemoet door de btw op de energiebelasting te verlagen van 21 naar 9 procent, maar dat is niet genoeg. Door de btw volledig weg te halen, worden de kosten gedrukt. Dat helpt. Het is ook belangrijk om minima beter te beschermen tegen de komende tariefwijzigingen.’
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.