Kabinet wil investeren in netbeheerders om aanpak vol stroomnet te garanderen

Dat melden minister Jetten voor Klimaat en Energie en minister Kaag van Financiën. De ministers stellen te willen voorkomen dat investeringen in het elektriciteitsnet en daarmee het slagen van de energietransitie onder druk komen te staan.

Kapitaalstorting
Al voor én bij hun aantreden kregen de ministers het advies om te overwegen de Nederlandse staat een rol te laten spelen bij de financiering van de netbeheerders. Vorig jaar zomer is het Rijk al het gesprek aangegaan met Alliander, Enexis en Stedin over wat hun investeringsopgave is en welke kapitaalbehoefte daar op welk moment uit voortvloeit. Het gaat om circa 30 miljard euro tot 2030, die gedurende de afschrijvingstermijn van gemiddeld circa 40 jaar vergoed wordt via de nettarieven. Voor de voorfinanciering moeten de bedrijven extra vreemd en eigen vermogen aantrekken. De overige kleinere netwerkbedrijven hebben overigens aangegeven dat ze de kapitaalversterking zelf kunnen invullen.

‘De afgelopen periode hebben intensieve gesprekken plaatsgevonden met de 3 grote netwerkbedrijven en vertegenwoordigers van hun aandeelhouders’, aldus de 2 ministers. ‘Wij zien een kapitaalstorting, en daarmee aandeelhouderschap, door de staat als belangrijk verder uit te werken onderdeel van een oplossing. Dit in aanvulling op een eventuele bijdrage door medeoverheden – bestaande en mogelijk nieuwe aandeelhouders – op wie nadrukkelijk ook een beroep wordt gedaan en met wie we een gezamenlijke verantwoordelijkheid voelen om dit probleem op te lossen.’

Voorwaarden
De ministers schetsen een aantal voorwaarden waaraan ze denken indien de staat gaat participeren via een kapitaalstorting. Jetten en Kaag: ‘Gezien de gezamenlijke verantwoordelijkheid doen we ook een beroep op medeoverheden om waar mogelijk te blijven bijdragen. Een aantal heeft aangegeven ook bereid te zijn in de toekomst opnieuw bij te dragen. Ook vragen we maximale inzet van de netwerkbedrijven om kapitaalbehoefte te beperken. De bedrijven moeten een maximale inspanning leveren om de kapitaalbehoefte te verkleinen.’

In de gesprekken met de netbeheerders en aandeelhouders over een participatie zal de staat bepaalde zeggenschapsrechten vragen om een optimale financieringsmix te kunnen realiseren. Daarbij zullen geen bestaande aandeelhouders uitgekocht worden en wordt gestreefd naar gelijke voorwaarden voor alle netwerkbedrijven indien er een aandelenbelang wordt genomen en commitment naar de toekomst wordt afgegeven.

Vervolgproces
Met het uitspreken van de intentie om een deelneming in de 3 netbeheerders verder te onderzoeken zal de staat het gesprek voortzetten over de omvang en structurering van een eventuele participatie. ‘Belangrijke onderwerpen voor deze gesprekken met de bedrijven en hun aandeelhouders zijn de verdeling van de zeggenschap, de waardering en de efficiëntere samenwerking’, aldus de ministers. ‘Op dit moment is er geen budgettair mandaat. De uitkomsten van de gesprekken met netbeheerders en aandeelhouders zullen dan ook door het kabinet integraal gewogen worden in de voorjaarsbesluitvorming 2023, of waar nodig eerder, alvorens besluitvorming zal plaatsvinden.’

Ondanks de verwachte lange doorlooptijd willen de ministers aan het einde van het kalenderjaar ‘een voldoende robuust beeld’ hebben om vervolgens in 2023 tot integrale besluitvorming te komen inclusief daarbij horende dekking.