Minister Jetten: ‘Geen subsidie voor batterijen via SDE++, kosten te hoog’

De minister heeft het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) voor de komende openstellingsronden van de Stimuleringsregeling Duurzame Energieproductie en Klimaattransitie (SDE++) nogmaals de mogelijkheid laten onderzoeken om uitgestelde levering van wind- en zonne-energie met batterijen te subsidiëren.

Kosten te hoog
Het PBL heeft voor een typisch zonnepark in Nederland voor verschillende varianten berekend hoeveel extra vermeden CO2-emissie gerealiseerd kan worden door de realisatie van een zonnepark met een batterij en met een beperkte netcapaciteit ten opzichte van de realisatie van een zonnepark zonder batterij met een beperkte netcapaciteit.

‘De geschatte kosten per ton vermeden CO2-emissie zijn in het geval van een batterij bij een zonnepark met een beperkte netcapaciteit vele malen hoger dan de SDE++-bovengrens van 300 euro per ton CO2’, concluderen de PBL-onderzoekers. ‘Indien de batterij alleen gebruikt wordt voor het bewerkstelligen van de reductie van CO2-emissie bij een beperkte netwerkaansluiting  of bij een normale netwerkaansluiting, zijn de kosten per ton CO2 lager, maar nog steeds ongeveer tweemaal hoger dan 300 euro per ton CO2.’

Verzadiging markt
Een bijkomstigheid van het stimuleren van een batterij in combinatie met de productie van hernieuwbare elektriciteit uit zonnepanelen en windmolens is dat de batterij ook ingezet kan worden voor andere doeleinden. Dit gebeurt nu al bij de frequency containment reserve (fcr)-markt, oftewel de markt voor primair reservevermogen.

De onderzoekers hierover: ‘Dit betreft geen uitgestelde invoeding, maar frequentieondersteuning in het elektriciteitsnetwerk waarbij zowel op- als ontlading van opslagsystemen plaatsvindt met korte cycli. De fcr-markt heeft een beperkte omvang en het ligt in de lijn der verwachting dat deze markt in de komende jaren verzadigd zal raken. Desalniettemin bedragen de verwachte inkomsten voor een batterijsysteem dat op de fcr-markt opereert volgens marktpartijen op dit moment circa 100.000 euro per megawatt per jaar. Door de reeds genoemde verzadiging kunnen deze inkomsten in de toekomst lager uitvallen.’

Bedenkingen
Al met al heeft het PBL bedenkingen bij het subsidiëren van uitgestelde levering van wind- of zonne-energie, alsook bij het subsidiëren van waterstof via een directe lijn met een zonne- of windpark. ‘Hoewel deze opties qua aard goed inpasbaar lijken te zijn in de structuur van de SDE++-regeling, hebben exploitanten veel vrijheid in de maatvoering en in de exploitatie van dergelijke projecten. Een passende subsidiehoogte is daarmee in generieke zin moeilijk te adviseren, zonder duidelijke afbakening van de keuzevrijheid voor projectontwikkelaars en -exploitanten via de voorwaarden in de SDE++-regeling.’

Niet in SDE++
Minister Jetten heeft de Tweede Kamer geïnformeerd over de conclusies die hij verbindt aan de bevindingen van de onderzoekers. ‘Het PBL geeft in het advies aan dat het opnemen in de SDE++ geen goede optie is, omdat er aan de berekening van een subsidiebedrag en de uitvoering enkele fundamentele bezwaren kleven. Daarnaast blijkt uit het advies dat de geschatte kosten per ton vermeden CO₂-emissie veel hoger zijn dan de SDE++-bovengrens van 300 euro per ton CO₂. Ik zal uitgestelde levering daarom niet in de SDE++ opnemen. Wel zal ik onderzoek doen naar hoe de inzet van flexibiliteit – waaronder opslag – in de breedte kan worden bevorderd.’

De minister zal de Tweede Kamer hierover in het tweede kwartaal informeren.