‘Logistiek omarmt batterij, ook als proactieve investering’

Encon begeleidt bedrijven bij hun energietransitie in Vlaanderen, Nederland en omliggende Europese markten. Tot de diensten behoren onder andere energietransitiestrategieën, energie-audits, haalbaarheidsstudies en projectbeheer van pv, wind, batterij en laadinfrastructuur. ‘Duurzaamheidsmaatregelen worden nog te vaak als verplichting of overhead gezien', zegt commercieel directeur Iacovella. ‘Wij vertalen het naar klassieke bedrijfslogica: wat draagt bij aan winstgevendheid, license-to-operate, continuïteit en kostenbeheersing?’

Groeisector
In een sector die draait op betrouwbaarheid is energiezekerheid essentieel. Daardoor is logistiek een van de meest interessante groeisegmenten, vertelt Iacovella. Hij benadrukt daarbij dat energiebeheer inmiddels een integraal onderdeel wordt van het logistieke model. De sector kende altijd 4 flows: goederen, informatie, geld en mensen. Daar komt nu een vijfde bij: energiestromen. Wie die flow professioneel beheert, behaalt een strategisch voordeel.

Diverse lijnen
‘Het is futureproof logistics,’ aldus Iacovella. ‘Net zoals voorheen blijft de stakeholdercomplexiteit centraal. Een logistieke site is een samenspel van eigenaar, huurder, dienstverlener en transportpartij. Hun belangen lopen uiteen, maar energie-infrastructuur raakt ze allemaal. Daarom moet je pv, batterijen, laadpleinen en vermogenssturing als één geïntegreerd systeem beschouwen. Anders creëer je vertraging, inefficiëntie en suboptimale capex-beslissingen.’

Allemaal snel
Verduurzaming in de logistiek gebeurt steeds vaker onder tijdsdruk. Als voorbeeld noemt Iacovella grote internationale merken die hun logistieke keten CO₂-doelstellingen opleggen. Dan wil een dienstverlener snel elektrificeren, bijkomende laadpunten plaatsen of pv uitbreiden. ‘Vaak rijst meteen de vraag: kan het net het aan? Is er voldoende aansluitcapaciteit? Moeten we terugvallen op flexibiliteit? De snelheid waarmee zulke vragen vandaag op tafel komen, toont hoe energie een kernonderdeel van de logistieke operatie is geworden.’

Onder druk
Zowel in Vlaanderen als Nederland zijn al vele distributiecentra van zonnepanelen voorzien. Het rendement van deze installaties, in de regel omvangrijk, staat echter steeds meer onder druk: negatieve energieprijzen, beperkingen op injectie en regionale congestie maken klassieke pv-uitbreiding minder vanzelfsprekend. ‘Het verschil tussen beide markten blijft relevant,’ zegt Iacovella. ‘In Nederland is congestie structureel. Vlaanderen zit in een transitie: het net is minder verzadigd, maar capaciteitstarieven, lokale beperkingen en elektrificatiegolven voeren de druk snel op. In beide gevallen moet je als logistieke partij evolueren van verbruiksmanagement naar vermogensmanagement.’

Drieledige oplossing
Wanneer logistieke spelers een beperkte netaansluiting krijgen, of geen uitbreiding of verzwaring kunnen verkrijgen, heeft dat een directe impact op hun groei en elektrificatieplannen. Iacovella: ‘We zien de interesse in batterijen dan ook snel toenemen, en wel om hun drieledige waarde: congestie mitigeren via peakshaving en buffering, negatieve prijsuren opvangen en de pv-opbrengst veiligstellen, en elektrificatie van intern transport en vrachtvervoer operationeel mogelijk maken. Feitelijk neem je controle over je beschikbaar vermogen, zonder afhankelijk te zijn van de beperkingen van het net. Je verhoogt de voorspelbaarheid van je assets, traditioneel een kernwaarde in logistiek.’

Flexibiliteit
De businesscase van batterijen evolueert ondertussen sterk, stelt Iacovella. Wanneer een energieopslagsysteem wordt ingezet op de flexibiliteitsmarkten – onbalans, FCR/FRR – ontstaan er directe inkomsten. ‘De energiemarkt is volatiel, en volatiliteit is een waardecomponent geworden. Waar vroeger stabiliteit centraal stond, wordt flexibiliteit vandaag beloond.’

Volgens Iacovella leidt dat tot terugverdientijden binnen de 5 jaar, mede door dalende batterijprijzen. ‘Maar belangrijker: je maakt van je logistieke site een flexibiliteitshub, die niet alleen kosten beperkt maar ook inkomsten genereert.’

Afzwakken
Het verdienmodel van batterijen zal volgens Iacovella geleidelijk normaliseren naarmate het energiesysteem meer flexibiliteit bevat. Maar tegen die tijd is de elektrificatie van logistiek, gasloos, laadhubs en vrachtvervoer veel verder gevorderd. ‘Dan worden batterijen eerder infrastructurele noodzaak dan een marktoptie’, aldus Iacovella. ‘Waar vroeger een dieselvoorraad of generator de ruggengraat vormde van operationele zekerheid, nemen batterijen die rol nu over, met als extra voordeel dat ze ook geld opleveren. Daarbij is goede engineering natuurlijk wel een voorwaarde. De dimensionering van zonnepanelen, energieopslag, laadinfrastructuur, transformatoren, aggregator en energiemanagementsystemen moet één logisch geheel vormen. Geen versnipperde pilots, maar één geïntegreerd ontwerp dat zowel vandaag als in de toekomstige logistieke operatie werkt.’