PVV stemt voor plan om salderingsregeling te vervangen door subsidie, Tweede Kamer stemt tegen

De Tweede Kamer vergaderde deze week voor de laatste keer in aanloop naar de landelijke verkiezingen op woensdag 29 oktober. Op de laatste vergaderdag voor het verkiezingsreces werd er over een ongekend groot aantal moties gestemd.

Opvallende koerswijziging
Jimmy Dijk van de Socialistische Partij (SP) had een motie ingediend die de regering vroeg om de afschaffing van de salderingsregeling te herzien. Zowel de Eerste als Tweede Kamer stemden vorig jaar in met het onderliggende wetsvoorstel om de stimuleringsregeling voor zonnepanelen per 1 januari 2027 stop te zetten.

Het was nota bene de PVV die samen met de BoerBurgerBeweging (BBB) – in tegenstelling tot wat zij beloofd hadden in hun verkiezingsprogramma’s – tijdens de onderhandelingen over het nieuwe kabinet besloten om de mogelijkheid om te salderen te schrappen.

Subsidie als alternatief
De SP vroeg het kabinet deze week met zijn motie om het wetsvoorstel dat de beëindiging van de salderingsregeling regelt aan te passen en het alternatieve voorstel van de Consumentenbond over te nemen. De consumentenorganisatie pleitte vorig jaar voor een zonnestroomsubsidie – een salderingsregeling ‘light’ – met gedurende 15 jaar een vaste vergoeding per teruggeleverde kilowattuur, tot maximaal 3.000 kilowattuur per jaar.

De PVV stemde samen met SP, DENK en Partij voor de Dieren (PvdD) voor de motie, maar deze kon echter niet op een Kamermeerderheid rekenen. De motie werd door de Tweede Kamer namelijk met 48 stemmen voor en 102 stemmen tegen verworpen.

Eerdere steun
Wat de stemmingsuitslag opmerkelijk maakt, is dat de PVV niet alleen tijdens de onderhandelingen van het inmiddels gevallen kabinet instemde met het beëindigen van de salderingsregeling, maar dit nadien ook in ieder debat deed. Waar GroenLinks-PvdA en SP meermaals voor een alternatief pleitten om zonnepaneelbezitters te helpen, kon dat nooit op de steun van de PVV rekenen.

De komende verkiezingen op 29 oktober lijken overduidelijk een rol te spelen in het stemgedrag van de PVV.  De grote vraag is dan ook of de steun voor de SP-motie daadwerkelijk een beleidsverandering binnen de partij van Geert Wilders betekent, of een strategische zet met het oog op de naderende verkiezingen en het stemgedrag van zonnepaneelbezitters. De draai in standpunten roept in ieder geval vragen op over de betrouwbaarheid van de partij op het gebied van energiebeleid.

‘Bolletjesterreur’
In de Haagse wandelgangen wordt ondertussen gesproken over de ‘bolletjesterreur’ waar het stemgedrag van de PVV ook onderdeel van zou kunnen zijn. Dit is een fenomeen waarbij stemmingsuitslagen van de Tweede Kamer worden gevisualiseerd met groene (voor) en rode (tegen) bolletjes op sociale media. Politieke partijen gebruiken deze afbeeldingen om eigen standpunten te benadrukken en andere politieke partijen in een kwaad daglicht te stellen.

Het probleem: de bolletjes tonen niet waaróm partijen tegenstemden. Partijen kunnen inhoudelijk oneens zijn, de motie juridisch overbodig vinden, of het ‘symboolpolitiek’ achten. Tijdens verkiezingstijd is het fenomeen traditiegetrouw intensiever. Partijen worden gedwongen lastige afwegingen te maken: een nutteloze motie steunen om bij de groene bolletjes te staan, of een moeilijk uit te leggen rood bolletje riskeren. De PVV heeft bij de salderingsregeling in ieder geval voor een groen bolletje gekozen, wat in dit geval ongetwijfeld als symboolpolitiek gezien mag worden.