Aircopiek en afschakelen zonnepanelen remmen groei aandeel duurzame stroom

Fossiele centrales moesten bijspringen vanwege de piek in stroomvraag veroorzaakt door airconditionings en er werden meer zonnepanelen afgeschakeld door het overschot aan duurzame energie. Dat meldt het Nationaal Klimaatplatform op basis van cijfers van Energieopwek.nl.

Fluctuerende bronnen
De duurzame-energieproductie fluctueerde sterk de afgelopen maanden. September was windrijker dan in 2024, terwijl juli en augustus vergelijkbaar waren. Deze zomermaanden waren juist zonniger, wat leidde tot een productietoename van ongeveer 15 procent uit zonne-energie, ondanks dat de hoeveelheid afgeschakelde zonnestroom met 70 procent steeg. De groeiende vraag en het wisselende aanbod zorgen voor nieuwe uitdagingen.

Een opvallend fenomeen deze zomer was de aircopiek. Tijdens warme avonden draaiden airconditioninginstallaties op volle toeren, terwijl er op dat moment weinig zonnestroom en niet altijd voldoende windenergie beschikbaar was. Jan Willem Zwang van Stratergy waarschuwde eerder dat door deze ‘Heissflaute’ de energieprijzen zullen stijgen, totdat er voldoende energieopslag is gerealiseerd. Fossiele centrales moesten daarom vaak bijspringen, wat direct zichtbaar werd in sterk stijgende stroomprijzen.

De hoeveelheid afgeschakelde duurzame energie lag deze zomer zo’n 70 procent hoger dan een jaar geleden, oplopend van 4 petajoule naar 9,5 petajoule. Ondanks een relatief rustige juli is het totaal aantal uren met negatieve stroomprijzen dit jaar al opgelopen tot 538. Dit zijn ruim 100 uur meer dan op hetzelfde moment in 2024.

Beperkte groei
Hoewel in absolute cijfers meer duurzame stroom werd geproduceerd, bleef de groei van het aandeel duurzaam in de opwekmix beperkt tot 58 procent tegenover 56 procent in hetzelfde kwartaal vorig jaar. Zonder het afschakelen zou het aandeel harder gegroeid zijn, te weten naar 61 procent.

Elektrificatie
Het finale energiegebruik in Nederland bestaat uit 3 onderdelen; voor 55 procent uit warmte voor gebouwen en industrie, voor 25 procent uit transport in de vorm van weg- en vliegverkeer en tot slot voor 20 procent uit het stroomverbruik. Door elektrificatie van de industrie, vervoer, koken en verwarmen zal het aandeel elektriciteit groeien.

Het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) berekent dat dit in 2030 uitkomt op ongeveer 24 procent van het finale gebruik. Daarvan is dan 75 procent hernieuwbaar. In die berekening zit nog niet de aangekondigde extra 10 gigawatt aan windmolens op zee.