Flexibilisering energieverbruik regionale maakindustrie: ‘Netbeheerders moeten maatwerk leveren’

Welke knelpunten moeten worden weggenomen? Barbara Verwayen: ‘Met generieke producten van netbeheerders alleen, zoals capaciteitsbeperkende contracten en alternatieve transportrechten, komen we niet verder.’

Dezelfde opgave
Bij het vormgeven van het Nederlandse Klimaatakkoord uit 2019 schoven ook de grootverbruikers van energie in de industrie aan om afspraken te maken over de reductie van CO2-uitstoot. Dat gebeurde per cluster. Aanvankelijk zouden er 5 aan de overlegtafels aanschuiven – Rotterdam-Moerdijk, het Noordzeekanaalgebied, Chemelot, Zeeland/West-Brabant, en Noord-Nederland.

‘Die clusters zijn mooi afgebakend’, stelt Verwayen. ‘Er staat een hek omheen, bedrijven kunnen er vaak gebruikmaken van elkaars utiliteiten… Ons land telt echter tevens honderden losse fabrieken, bijvoorbeeld in de chemie, levensmiddelen, papier, glas en metaal. Die zijn niet met elkaar verbonden, maar staan voor dezelfde opgave. Ze wilden ook meepraten en dat mocht. Zo ontstond Cluster 6.’

Versnellen
Verwayen is door het ministerie van Economische Zaken en Klimaat aangesteld als regisseur voor Cluster 6. Ze zet vanuit een onafhankelijke rol in op samenwerking, kennisdelen en handelingsperspectief voor regionale maakbedrijven. ‘Daarmee beweeg ik me op het snijvlak van de overheden, bedrijven en netbeheerders’, vertelt Verwayen. In dat kader neemt ze tevens deel aan de stuurgroep van het Nationaal Programma Verduurzaming Industrie (NPVI), gericht op het versnellen van de energietransitie van de Nederlandse industrie.

Kansen duiden
Verwayen: ‘Een belangrijke uitdaging is dat die partijen elkaars taal niet spreken. De overheid denkt in risico’s, beleidskaders en handhaving. Netbeheerders zijn van oudsher risicomijdende uitvoeringsorganisaties. De industrie is bezig met producten maken, processen optimaliseren en geld verdienen. Mijn taak is hen in deze tijd van transitie bijeenbrengen, de vinger op de zere plek leggen, kansen duiden en zaken in beweging zetten.’

Lees het volledige artikel hieronder in de september 2025-editie van Solar Magazine.