Nederland produceert meer stroom, productie zonnepanelen piekt

Het Centraal Bureau voor de Statistiek spreekt van een opvallende toename van de productie uit fossiele bronnen, met name kolen.

Recordproductie genoteerd
In het eerste kwartaal van 2025 werd 35 miljard kilowattuur elektriciteit geproduceerd, de hoogste kwartaalproductie sinds het begin van de metingen. Het tweede kwartaal volgde met 29 miljard kilowattuur. Het elektriciteitsverbruik bleef nagenoeg gelijk aan vorig jaar, waardoor het overschot werd geëxporteerd naar voornamelijk België en Duitsland. De uitvoer in het eerste kwartaal bereikte eveneens een recordniveau.

De toename van productie uit fossiele bronnen is opvallend na jaren waarin de hernieuwbare bronnen juist terrein wonnen. Deze kentering wordt vooral toegeschreven aan de relatief lage prijzen van kolen en aardgas in het eerste kwartaal, waardoor elektriciteitscentrales deze bronnen weer meer inzetten.

Hernieuwbare productie daalt
De elektriciteitsproductie uit hernieuwbare bronnen – windmolens, zonnepanelen, waterkracht en biomassa – daalde met 1 miljard kilowattuur in de eerste 6 maanden van 2025 vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. Vooral de productie uit wind nam af met 3 miljard kilowattuur, omdat het zowel op land als op zee minder waaide dan vorig jaar.

Het aandeel hernieuwbare elektriciteit is gedaald naar 48 procent, terwijl dit in 2024 voor het eerst boven de 50 procent uitkwam.

Zonne-energie piekt
Ondanks de daling in totale hernieuwbare-energieproductie was er een positieve ontwikkeling bij zonne-energie. De productie uit zonnepanelen was in de eerste zes maanden 2 miljard kilowattuur hoger dan in dezelfde periode van 2024. In het tweede kwartaal piekte deze productie zelfs op 10 miljard kilowattuur, het hoogste niveau ooit gemeten.

De groei komt mede door de continue uitbreiding van het aantal zonnepaneelinstallaties bij huishoudens en bedrijven. Het CBS meldt dat in het eerste kwartaal het aandeel hernieuwbare elektriciteit op 39 procent lag, terwijl dit in het tweede, zonnigere kwartaal steeg naar 59 procent.

Kolengebruik stijgt fors
De meest opvallende verschuiving is te zien bij de elektriciteitsproductie uit kolen, die in de eerste 6 maanden van 2025 met 72 procent steeg in vergelijking met dezelfde periode een jaar eerder. In het eerste kwartaal produceerden kolencentrales 2 miljard kilowattuur meer elektriciteit dan in 2024.

Deze ontwikkeling staat haaks op de langetermijntrend waarin Nederland steeds minder fossiele brandstoffen inzet voor elektriciteitsproductie. De verwachting is dat dit effect tijdelijk zal zijn, aangezien de capaciteit voor hernieuwbare energie blijft groeien.