Over de grens | Latijns-Amerikaanse zonne-energiemarkt groeit ondanks beleidsuitdagingen

Volgens prognoses van het Chinese marktonderzoeksbureau InfoLink zal de totale zonne-energievraag in Latijns-Amerika stijgen van 25,7 tot 31,6 gigawattpiek in 2025 naar 46,7 tit 54,8 gigawattpiek in 2030. Naast Brazilië vormen Mexico, Chili, Colombia en Argentinië belangrijke groeimarkten.

Brazilië
Als grootste zonnepaneelmarkt in Latijns-Amerika verwacht Brazilië een vraag van 14,5 tot 16,5 gigawattpiek in 2025, ongeveer de helft van het regionale totaal. Die vraag kan groeien tot 17 tot 20 gigawattpiek in 2030. Ondanks deze groei worstelt het land met structurele uitdagingen, waaronder het afbouwen van beleidsvoordelen, stijgende importkosten en knelpunten op het elektriciteitsnet.

De korting op het transmissietarief voor grondgebonden projecten wordt sinds maart 2022 geleidelijk afgebouwd, wat de ontwikkeling van nieuwe projecten vertraagt. Daarnaast heeft ‘wet 14.300’, die in 2023 in werking trad, een nieuw elektriciteitsraamwerk vastgesteld voor gedistribueerde energieprojecten onder de 5 megawatt. Hoewel deze wet aanvankelijk een installatiegolf veroorzaakte, zorgt de einddatum voor bezorgdheid over een scherpe vertraging van de vraag in 2025.

Naast aangescherpte beleidsmaatregelen is ook de kostendruk toegenomen. Eind 2023 voerde Brazilië opnieuw importtarieven in op zonnepanelen en afgelopen november werd het importtarief verhoogd van 10,8 naar 25 procent. In combinatie met verminderde exportbelastingteruggaven uit China zijn de zonnepaneelprijzen daardoor gestegen.

Mexico
Nadat president Claudia Sheinbaum afgelopen oktober werd geïnaugureerd, heeft de Mexicaanse zonne-energiemarkt geprofiteerd van gunstig beleid. Het ministerie van Energie (SENER) en het Energiebesparingsfonds (FIDE) lanceerden begin 2025 een subsidieprogramma voor de consumentenmarkt met subsidies en leningen tegen lage rente voor systemen van 5 tot 8 kilowattpiek.

Naast stimuleringsmaatregelen voor residentiële zonne-energie heeft de regering ook duidelijke uitbreidingsplannen geschetst voor grondgebonden pv-projecten. Afgelopen februari publiceerde het presidentieel bureau het Nationaal Plan voor Versterking en Uitbreiding van het Elektriciteitssysteem 2025-2030, met als doel meer dan 13 gigawattpiek aan opwekcapaciteit toe te voegen binnen 6 jaar, waarvan 4,7 gigawattpiek zonne-energie.

Dankzij deze beleidsmaatregelen zal de vraag naar zonne-energie in Mexico in 2025 waarschijnlijk stijgen tot 2,5 à 3 gigawattpiek en in 2030 tot 3,5 tot 4 gigawattpiek.

Chili
Als derde grootste zonne-energiemarkt in Latijns-Amerika had Chili in april 2025 een totale geïnstalleerde capaciteit van 11 gigawatt omvormervermogen. De vraag naar zonne-energie zal dit jaar groeien naar een niveau van 2 tot 2,5 gigawattpiek in 2025 en van 3,3 tot 4,5 gigawattpiek in 2030.

Drijvende kracht is het Pequeños Medios de Generación Distribuida (PMGD)-programma dat in 2014 werd gelanceerd en vaste tarieven garandeerde voor gedistribueerde energieprojecten met een vermogen tot 9 megawatt. Dit programma trok sterke investeringen aan en stimuleerde een verschuiving van grote zonneparken in de woestijn naar gedistribueerde systemen. Het beleid bestaat echter al jaren en mist volgens InfoLink nieuwe stimulansen.

Chili kampt bovendien met grote uitdagingen op het gebied van stroomtransport. De Atacama-woestijn in het noorden heeft een groot potentieel voor grootschalige zonneparken, maar slechte netinfrastructuur maakt het moeilijk om elektriciteit naar centrale en zuidelijke steden te transporteren. Om deze problemen aan te pakken, is de overheid van plan 2 miljard Amerikaanse dollar te investeren in grootschalige energieopslagsystemen.

Colombia
In de afgelopen jaren heeft Colombia een groeiende vraag naar zonne-energie gezien door overheidsbeleid dat de energietransitie bevordert. Wetten zoals de Energietransitiewet en het Nationale Ontwikkelingsplan bieden sterke fiscale stimulansen. In 2024 lanceerde de Colombiaanse regering bovendien een energieveiling en wees 4,4 gigawatt omvormervermogen aan zonnepaneelprojecten toe. In april 2025 nam de Energieregulator bovendien een resolutie aan die de oprichting van energiegemeenschappen toestaat om gedistribueerde systemen van collectieve opwekking te bevorderen. Het onderliggende doel is om minstens 1 gigawattpiek aan hernieuwbare- energiecapaciteit toe te voegen.

De vraag naar zonne-energie in 2025 zal naar verwachting groeien tot 1,7 à 2 gigawattpiek. In mei 2025 verklaarde de minister van Mijnbouw en Energie dat de regering overweegt bepaalde hernieuwbare-energieprojecten vrij te stellen van milieuvergunningseisen. De vraag kan daardoor groeien naar 2,5 tot 3,5 gigawattpiek in 2030.

Argentinië
De Argentijnse zonnepaneelmarkt staat nog in de kinderschoenen, met een geschatte vraag van 0,6 tot 1 gigawattpiek in 2025. Met steun van beleidsmaatregelen en marktmechanismen wordt verwacht dat de vraag zal groeien tot 1,85 à 2 gigawattpiek in 2030, meer dan een verdubbeling in minder dan 5 jaar tijd. De belangrijkste drijvende kracht is het Mercado a Término de Energías Renovables (MATER). Dat marktmechanisme werd in 2017 ingevoerd. Het MATER-schema stelt private bedrijven en ontwikkelaars van hernieuwbare-energieprojecten in staat om rechtstreeks langetermijncontracten (ppa’s) af te sluiten met grote energieafnemers, zoals industriële bedrijven.

De marktgroei kent echter wel enkele grote uitdagingen, waaronder scherpe wisselkoersschommelingen, beperkingen in de toegang tot buitenlandse valuta en onzekerheid rond de douaneafhandeling van geïmporteerde producten.

Toekomstperspectief
‘De zonne-energiemarkt in Latijns-Amerika ondergaat een transformatie van snelle groei naar een periode van aanpassing en gestage ontwikkeling’, concluderen de onderzoekers van InfoLink. ‘Hoewel sommige landen momenteel te maken hebben met druk zoals beleidsveranderingen, afkoelende vraag en achterblijvende netinfrastructuur, blijft de algehele markt relatief sterk, gezien de grote pijplijn van nog te bouwen projecten in de regio.’

Belangrijke factoren voor het ontsluiten van latent marktpotentieel zijn infrastructuurverbeteringen, implementatie van energieopslagsystemen en diepere regionale samenwerking. De onderzoekers: ‘Als beleidskaders verder worden geoptimaliseerd, goedkeuringsprocessen worden gestroomlijnd en financieringsmechanismen worden verbeterd, zou de Latijns-Amerikaanse markt een nieuwe significante groeigolf kunnen doormaken.’