Elektrische rijders willen voor geld buiten de spits laden, 68 procent meer ruimte op stroomnet

Dit blijkt uit de pilot ‘netbewust thuisladen’ van netbeheerders Liander en Enexis en laadaanbieders ANWB, Vattenfall en Eneco eMobility.

Automatisch aangestuurd
Aan de proef – waar in de periode oktober-januari 330 huishoudens hebben deelgenomen – werd de laadsessie van de auto automatisch aangestuurd en werden auto’s tijdens het piekmoment niet of minder snel geladen.

De pilot laat een zichtbare verplaatsing zien van laadsessies naar momenten buiten de piekuren op het elektriciteitsnet. Tijdens deze piekuren, in de namiddag en in het begin van de avond, werd het stroomgebruik gemiddeld maar liefst twee derde verlaagd. Die vermindering is gunstig voor de belasting van het steeds vollere elektriciteitsnet. Om die reden wordt op dit moment ook met netbeheerder Stedin en energieleverancier Essent verkend hoe netbewust thuisladen de komende winter kan worden opgeschaald in Nederland.

Wintermaanden
In de pilot is onderzocht hoe bezitters van een elektrische auto, die deze thuis opladen, kunnen worden gestimuleerd om hun auto op andere tijden te laden. Het thuis laden van de auto heeft namelijk grote impact op het elektriciteitsnet en dat raakt daardoor steeds voller. Dit is vooral het geval in de wintermaanden als mensen thuiskomen van hun werk. Er ontstaat dan een piek in het stroomverbruik omdat warmtepompen aanstaan, er elektrisch wordt gekookt en auto’s op volle snelheid laden.

Door tijdens het piekmoment niet of op dat moment minder snel te laden, duurt het wel langer voor de accu volledig is opgeladen. Voor het merendeel van de huishoudens blijkt dit geen enkel probleem omdat de auto pas de volgende ochtend weer nodig is. Voorwaarde is wel dat autobezitters zelf niet hoeven na te denken over wanneer zij de stekker in de auto moeten stoppen en de accu vol is op het gewenste tijdstip. Bezitters van elektrische auto’s hebben wel 2 belangrijke voorwaarden voor netbewust laden: er zelf geen ongemak van ondervinden en een financiële vergoeding.

Sneller laden blijft mogelijk
Door de laadsessies van elektrische auto's slim aan te sturen, worden deze opgeladen op momenten dat er voldoende ruimte is op het elektriciteitsnet. Dat kan door de laadpaal of de elektrische auto met behulp van een app zo aan te sturen dat er tijdens de piekmomenten minder stroom naar de auto gaat.

Bestuurders die tijdens de piekmomenten toch een volle batterij nodig hebben, kunnen dit aangeven zodat de auto alsnog op vol vermogen laadt. Deelnemers aan de pilot hebben aangegeven dat dit een belangrijke randvoorwaarde is om mee te doen met netbewust thuisladen.

Dynamisch stroomtarief
De grootste verschuiving van het stroomgebruik werd behaald bij huishoudens met een vast stroomtarief. Tijdens de pilot werd hun stroomgebruik tijdens de avondpiek met gemiddeld 68 procent verminderd. Voor deze groep is het belangrijk om een financiële vergoeding te ontvangen als zij bereid zijn hun laadsessies te verplaatsen.

Huishoudens met een dynamisch energiecontract en dito stroomtarief laten sowieso al veel netbewuster laadgedrag zien dan huishoudens met een vast stroomtarief. Zij profiteren immers al van lagere stroomprijzen door hun laadsessies te verplaatsen naar prijsgunstige tijdstippen. Die komen meestal overeen met de momenten waarop het niet druk is op het elektriciteitsnet. Bij de thuislaadsessies die puur werden geoptimaliseerd op basis van dynamische stroomtarieven werd het stroomverbruik bij een van de laadaanbieders zelfs tot 88 procent verlaagd in de avondpiek.

Thuisbatterij en zonnepanelen
Een van de onderzoeksvragen was in hoeverre  andere (flex)apparaten, zoals zonnepanelen en warmtepompen, netbewust thuisladen kunnen helpen en hoe de propositie naar deze assets kan worden doorontwikkeld? De pilot netbewust thuisladen heeft zich echter enkel gefocust op het ontsluiten van flexibiliteit van elektrische voertuigen. Toch is het volgens de onderzoekers denkbaar dat de propositie wordt uitgebreid naar andere apparaten die het net zwaar belasten. Ze denken bijvoorbeeld aan een warmtepomp of elektrische boiler die aangezet wordt vóór 17.00 uur of een thuisbatterij die niet oplaadt tussen 17.00 en 21.00 uur. Daarbij is het volgens hen van belang dat harmonisatie gezocht wordt tussen de concepten die ontwikkeld worden voor andere typen assets, om te zorgen dat dit op elkaar aansluit en elkaar niet tegenwerkt.

De norm worden
De pilot heeft volgens de onderzoekers in ieder geval laten zien dat netbewust thuisladen daadwerkelijk helpt om de druk op het elektriciteitsnet te verlagen in een tijd waar de vraag naar stroom steeds verder stijgt.

De komende maanden werken netbeheerders samen met de laadaanbieders aan een verdere uitrol van netbewust thuisladen. Het is de ambitie dat netbewust thuisladen de norm wordt in de gebieden waar het te druk is op het elektriciteitsnet. De komende maanden wordt uitgezocht hoe dit kan worden ingericht, rekening houdend met regelgeving en vergoedingen. Stedin heeft de pilot actief gevolgd en is samen met Essent nauw betrokken bij de verdere opschaling.