Aftredend minister Van der Straeten: ‘België klaar voor energietoekomst’

Met het aantreden van het nieuwe kabinet – waarbij Mathieu Bihet namens regeringspartij MR de nieuwe minister met de energieportefeuille is – is het mandaat van Van der Straeten als federaal minister van Energie afgelopen.

Energiecrisis
‘Na twintig jaar stilstand heeft België opnieuw een duidelijke koers en is het land klaar voor zijn energietoekomst’, blikt Van der Straeten terug op haar periode als minister. ‘De afgelopen 4 jaar hebben we de fundamenten gelegd voor een duurzamer, veiliger en betaalbaarder energiesysteem voor zowel gezinnen als bedrijven. De energiecrisis heeft de urgentie aangetoond en benadrukte hoe cruciaal het is om onze energieproductie in eigen handen te nemen, onze afhankelijkheid van fossiele brandstoffen te verminderen en consumenten beter te beschermen.’

Van der Straeten wijst de uitbreiding van het sociaal tarief naar 1 miljoen gezinnen en de verwarmingspremie en energiesteun als belangrijke wapenfeiten in haar ministersperiode te zien. De maatregelen droegen bij aan het verzachten van de energiecrisis na de Russische inval in Oekraïne.

Btw verlaagd
‘Daarnaast hebben we structurele hervormingen doorgevoerd om op lange termijn eerlijkere energiefacturen te garanderen’, vervolgt Van der Straeten. ‘De btw op elektriciteit en gas werd permanent verlaagd naar 6 procent. De consumentenrechten zijn versterkt om hen beter te beschermen tegen marktfluctuaties. Bovendien werden overwinsten van energieproducenten belast om ongepaste meevallers te voorkomen.’

Sleutelspeler energietransitie
Verder is Van der Straeten van mening dat België zich de afgelopen 4 jaar ‘heeft ontpopt als een sleutelspeler in de energietransitie, zowel in Europa als wereldwijd’.

‘Gezien de geopolitieke verschuivingen speelden we een voortrekkersrol in de invoering van een Europees prijsplafond voor gas, wat de markten stabiliseerde en consumenten beschermde. We hebben strategische allianties gesloten met internationale partners om onze energieonafhankelijkheid te versterken. Meteen na de Russische invasie van Oekraïne werd de LNG-terminal in Zeebrugge een cruciaal knooppunt voor de Europese gasvoorziening, waarmee tekorten werden voorkomen. Tegelijkertijd sloten we akkoorden over groene waterstof met Oman, Namibië en Marokko, waardoor België een draaischijf werd binnen de nieuwe energiewaardeketens. We hebben een ambitieuze visie voor groene waterstof vastgelegd, met een nieuwe wet en strategie die België tot een Europees knooppunt op dit gebied maken. Dit biedt de industrie toegang tot schone, competitieve energie en helpt ons de uitstoot drastisch te verminderen.’

Wind op zee
Van der Straeten constateert dat België ook een wereldkampioen op het gebied van windenergie op zee is. ‘Belgische bedrijven bouwen windparken over de hele wereld en leggen kabels in alle Europese zeeën. We hebben ervoor gekozen om te blijven excelleren in deze energie. De klimaatcrisis laat geen uitstel toe. In België hebben we de windcapaciteit op zee verdrievoudigd met de Prinses Elisabethzone, met de Noordzee als duurzame elektriciteitscentrale als resultaat. Dankzij deze uitbreiding en een versterkt netwerk op zee zullen we in staat zijn elk Belgisch gezin te voorzien van groene stroom tegen een betaalbare prijs.’

Capaciteitstariefmechanisme
Tot slot stelt de voormalig minister dat mede dankzij haar optreden het risico op energietekorten tot het verleden behoort. ‘In tegenstelling tot de winter van 2018, waarin een black-out dreigde, hebben we met 3 cruciale beslissingen de energiezekerheid van het land gewaarborgd. We hebben een capaciteitstariefmechanisme (CRM) ingevoerd om onder alle omstandigheden een voldoende energieproductie te garanderen. België heeft fors geïnvesteerd in hernieuwbare energie en de fundamenten gelegd om zijn windcapaciteit op zee te verdrievoudigen. Bovendien werd een duidelijke beslissing genomen om de 2 jongste kernreactoren, Doel 4 en Tihange 3, met 10 jaar te verlengen, wat een soepele overgang naar een duurzamer energiesysteem verzekert.’

‘Als je weet naar welke haven je vaart, is elke wind gunstig’, besluit Van der Straeten. ‘Vandaag weet België waar het naartoe gaat. De strategische keuzes van de afgelopen jaren versterken onze energieonafhankelijkheid en plaatsen ons land in de voorhoede van de Europese energietransitie. Er blijven uitdagingen, maar de fundamenten zijn gelegd: België is nu een koploper in de energietransitie in Europa.’