‘Nettarieven consumenten verdubbelen of verdrievoudigen tot 2040’

In opdracht van Netbeheer Nederland hebben strategy& en PwC opnieuw onderzoek uitgevoerd naar de investeringsopgave van de netbeheerders en de impact daarvan op de nettarieven voor consumenten, het midden- en kleinbedrijf (mkb) en grootverbruikers.

15,1 miljard euro
De belangrijkste uitkomst van het onderzoek is dat de netbeheerders de nettarieven jaarlijks gemiddeld met 4,8 tot 6,7 procent zullen laten stijgen tussen nu en 2040. Dat stijgingspercentage is exclusief inflatie en verschilt bovendien per gebruikersgroep. De nettarieven stijgen doordat de jaarlijkse investeringen van netbeheerders groeien van 8,4 miljard euro in 2024 tot 15,1 miljard euro in 2040.

De inzichten uit het onderzoek en de veranderingen ten opzichte van het vorige onderzoek tonen de impact van overheidsbeleid en systeemkeuzes op de netkosten en nettarieven aan. De netbeheerders pleiten voor tijdige, duidelijke keuzes voor het energiesysteem van de toekomst. Hans-Peter Oskam, algemeen directeur Netbeheer Nederland: ‘De investeringen in het energiesysteem zijn cruciaal voor de toekomst. Tegelijkertijd maken we ons zorgen over de stijgende kosten. Het is belangrijk dat we de totale maatschappelijke kosten van het energiesysteem zo laag mogelijk kunnen houden.’

219 miljard euro
Netbeheerders investeren volgens het nieuwe onderzoek tot 2040 netto 219 miljard euro, met een bandbreedte van 156 tot 282 miljard euro. Dit bedrag kan variëren door andere politieke systeemkeuzes en efficiënter netgebruik. De jaarlijkse netbeheerkosten voor elektriciteit en gas nemen toe van 9 miljard euro in 2024 naar 22 miljard euro in 2040. Dat is een groeifactor van 2,4.

Voor consumenten stijgen als gevolg hiervan de nettarieven jaarlijks met 5,2 tot 8,0 procent, oftewel een verdubbeling tot verdrievoudiging ervan in 2040 ten opzichte van 2024. Een huishouden betaalt in 2024 zo’n 390 euro per jaar netbeheerkosten voor het elektriciteitsnet. Dit zal naar verwachting in het basisscenario gemiddeld met 6,7 procent per jaar toenemen tot 1.103 euro in 2040 bij een gelijkblijvende aansluitcapaciteit. Voor bedrijven geldt dat de tarieven naar verwachting minder hard zullen stijgen dan voor huishoudens. Dit komt door het feit dat de tarieven voor deze groepen veel sterker afhankelijk zijn van transportvermogen en  het verbruik. De verwachte stijging van de daadwerkelijke rekening voor een individueel bedrijf hangt daarmee ook in sterke mate af van of het specifieke bedrijf meer of minder kilowattuur stroom gaat verbruiken. Dat is voor een huishouden vooralsnog niet relevant, zolang een consument binnen zijn bestaande aansluitcapaciteit blijft.

Interdepartementaal Beleidsonderzoek
Met het rapport Financiële Impact Energietransitie voor Netbeheerders (FIEN+) willen netbeheerders bijdragen aan het maatschappelijk debat om meer inzicht in en grip te krijgen op de benodigde investeringen in de energie-infrastructuur. Daarbij ligt de focus in eerste instantie op het in kaart brengen van investeringsprognoses en de ontwikkeling van tarieven tot 2040.

De netbeheerders zullen aan het einde van het eerste kwartaal bovendien een update van het nieuwe onderzoek publiceren, met de focus op de totale energierekening. Daarbij wordt de tariefontwikkeling per gebruikersgroep gecombineerd met de verwachte ontwikkeling van de energiebelasting en energieprijzen. Daarmee leveren de netbeheerders ook een bijdrage aan het Interdepartementaal Beleidsonderzoek (IBO) voor de bekostiging van de elektriciteitsinfrastructuur dat het kabinet momenteel laat uitvoeren.