logo
© Snapshot Freddy | Dreamstime.com
© Snapshot Freddy | Dreamstime.com
28 september 2024

Rechter: minister mag boeren met zonnepanelen op landbouwgrond niet uitsluiten van subsidie

De rijksoverheid mag agrariërs die zonnepanelen op hun landbouwgrond hebben laten installeren niet zomaar uitsluiten van de Europese landbouwsubsidie GLB.

Europese landbouwers kunnen bij hun nationale overheid subsidies aanvragen uit het Europese Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB). In een rechtszaak over toekenning van deze subsidie aan een landbouwer die zonnepanelen op zijn areaal liet installeren, heeft het College van Beroep voor het Bedrijfsleven (CBb) een agrariër in het gelijk gesteld. Het CBb stelt dat het categorisch uitsluiten van een landbouwareaal met zonnepanelen in strijd is met het Europees recht.

Schapen
Eind 2022 heeft de minister van Landbouw, Visserij, Voedselzekerheid en Natuur een aanvraag van de agrariër om GLB-subsidie te ontvangen, afgewezen. De zonnepanelen die op het erf van de boer aanwezig zijn – zo’n 3.000 tot 3.500 zonnepanelen per hectare en waaronder schapen grazen – zouden volgens de minister de landbouwactiviteiten op het areaal verhinderen. Het door de agrariër ingestelde bezwaar is begin februari 2023 afgewezen, waarna hij de gang naar de rechter heeft gemaakt.

Hoofdfunctie
De zaak is nu behandeld door het College van Beroep voor het bedrijfsleven. Daar heeft de agrariër bepleit dat de minister het betreffende perceel ten onrechte niet heeft aangemerkt als subsidiabel landbouwareaal. De boer betoogt daarbij dat het perceel wordt gebruikt voor het houden van schapen. De zonnepanelen op het perceel zijn volgens hem in hoogte, constructie en situering zo afgestemd dat onder de zonnepanelen vegetatie groeit en dat de schapen onder de zonnepanelen kunnen grazen.

De begrazing door de schapen vindt het gehele jaar plaats en daarmee is het perceel in de ogen van de agrariër het gehele jaar in gebruik als landbouwareaal. De minister vindt dat de hoofdfunctie van het areaal echter het produceren van energie is. Dat er wel landbouwactiviteiten worden uitgevoerd, doet daaraan niet af. Volgens de minister is er bovendien sprake van ernstige hinder voor een normale uitoefening van de landbouwactiviteiten. Sinds het plaatsen van de zonnepanelen op het perceel wordt er niet meer zoals voorheen mais op geteeld, en is er een weidemengsel ingezaaid dat rekening houdt met de zonnepanelen, hetgeen niet overeenkomt met de normale grasmengsels voor landbouwgrond.

Slechtste en natste
Daarnaast zouden de zonnepanelen op het slechtste en natste landbouwareaal zijn geplaatst met de minste landbouwwaarde. Daarbij is het houden van schapen het enige dat nog mogelijk lijkt.

De minister stelt bovendien dat er geen vergelijking kan worden gemaakt met een eerdere rechtszaak in een ander Europees land, onder meer omdat de stand van de zonnepanelen bij die kwestie geen belemmering voor de landbouwactiviteiten vormde.

Uitgangspunt
Het CBb vindt dat het uitgangspunt van de Verordening 1307/2013 – die de uitbetalingen aan landbouwers regelt die onderdeel zijn van het Europese Gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) – is dat ieder landbouwareaal van de Nederlandse agrariër dat wordt gebruikt voor een landbouwactiviteit voor de basisbetaling in aanmerking komt.

Een landbouwareaal dat ook voor niet-landbouwactiviteiten wordt gebruikt – zoals zonnepanelen – wordt volgens het CBb ook als subsidiabel beschouwd, maar wel op voorwaarde dat het overwegend voor landbouwactiviteiten wordt gebruikt. In de toenmalige nationale uitvoeringsregeling van het GLB (red. deze uitvoeringsregeling is inmiddels aangepast) heeft Nederland vastgelegd dat een areaal waarop zonnepanelen aanwezig zijn uitgesloten is van steun, omdat arealen met zonnepanelen in hoofdzaak worden gebruikt voor de productie van energie.

Foto’s
Op de zitting heeft de minister toegelicht dat daarbij van uit is gegaan dat de zonnepanelen laag bij de grond zijn geplaatst en daarom de landbouwactiviteiten op het areaal zouden hinderen. Dit uitgangspunt is volgens het CBb in zijn algemeenheid onjuist. De agrariër stelt namelijk dat er ook in 2017 al zonnepanelen bestonden waaronder zonder hinder landbouwactiviteiten kunnen plaatsvinden, en heeft aan de hand van foto’s aangetoond dat schapen onder de zonnepanelen op het perceel in kwestie kunnen grazen.

Omdat het mogelijk is op percelen met zonnepanelen ook landbouw uit te oefenen, is een algehele uitsluiting van de arealen van GLB-subsidie volgens de rechter in strijd is met artikel 32 van de Europese verordening.

Beroep gegrond
Het CBb verklaart het beroep van de agrariër weliswaar gegrond, maar stelt tegelijkertijd onvoldoende informatie te hebben om het geschil ‘finaal’ te beslechten. Daarom moet de minister een nieuw besluit nemen waarbij de uitspraak van het CBb in acht genomen moet worden.

Bovendien moet de minister de proceskosten van 2.296,46 euro betalen.

Deel dit artikel:

Nieuwsbrief

Meld u aan voor de nieuwsbrief met het laatste nieuws!
Ja, ik wil de nieuwsbrief ontvangen en heb de privacy policy gelezen.

Laatste Nieuws

Bekijk al het nieuws

Meest gelezen

Producten