Minister: ‘Geen reden voor nieuw gesprek over nettarieven batterijen’

Het Tweede Kamerlid stelde de minister van Klimaat en Groene Groei vragen over het nieuws dat energiebedrijf Eneco over de grens kijkt bij het investeren in grootschalige batterijen, omdat de nettarieven voor batterijen daar lager zijn.

Nieuw transportrecht
De Nederlandse netbeheerders introduceerden eerder dit jaar een nieuw, tijdsduurgebonden transportrecht (ATR85), waarbij GIGA Storage de primeur heeft.

Dat nieuwe transportrecht neemt volgens Hermans een groot deel van de problemen weg. ‘Ik ben voorstander van een gelijk speelveld ten aanzien van netwerktarieven om te voorkomen dat investeringen in batterijopslag in andere landen plaatsvinden wanneer de meest gunstige opslaglocaties zich in Nederland bevinden. Ik zet mij daarom in voor een sterkere harmonisatie van de nettariefmethodiek op Europees niveau. Met het besluit van de ACM tot invoering van alternatieve transportrechten is een belemmering voor flexibele netgebruikers zoals batterijen weggenomen.’

Niet bevoegd
Hermans onderschrijft de conclusie van een onderzoek van Kalavasta en Energy Storage NL dat grootschalige batterijen de integratie van meer elektriciteit uit windmolens en zonnepanelen mede mogelijk kunnen maken en de elektriciteitskosten voor huishoudens verlagen.

Ze benadrukt dat voor de optimale inzet van batterijen het van belang is dat de baten toekomen aan degene die de baten genereert, en de kosten worden betaald door de veroorzaker ervan. ‘Het is denkbaar dat de marktconforme prijs die TenneT betaalt voor balanceringsdiensten daalt door extra batterijen en dat hierdoor de kosten voor TenneT dalen. Aangezien de ACM de nettarieven bepaalt op basis van kostenreflectiviteit, zullen potentiële lagere kosten van TenneT in dat geval worden gereflecteerd in de nettarieven.’ Hermans benadrukt ook niet bevoegd te zijn een aparte tariefcategorie voor opslag of het plaatsen van batterijen binnen de transporttarievensystematiek te definiëren. ‘De wetgever is niet bevoegd om tariefcategorieën te bepalen.’

Duitsland
Grinwis vraagt ook hoe de minister kijkt naar het feit dat in Duitsland een verlenging op de huidige tariefvrijstelling van batterijen is aangekondigd en daarmee het ongelijke speelveld blijft bestaan. ‘Het is onwenselijk dat er op Europees niveau verschillende methoden voor de vaststelling van tarieven worden gehanteerd’, aldus Hermans. Ik wil mij inspannen om, net als mijn voorganger, op Europees niveau en in pentalateraal verband – de energiesamenwerking in Noordwest-Europa – te pleiten voor een eenduidige transporttarievensystematiek in Europa. Europese toezichthouders zijn zelfstandig bevoegd om transporttarieven vast te stellen op basis van het Europese kader.’

Hermans brengt het vraagstuk samen met de  ACM onder de aandacht van het Europees agentschap voor de samenwerking tussen energieregulators ACER en de Europese Commissie, om zo te komen tot meer geharmoniseerde tariefstructuren op Europees niveau. ‘Op initiatief van Nederland is in de recent vastgestelde Raadsconclusies over duurzame elektriciteitsnetten een oproep aan de Europese Commissie opgenomen om een reflectie op gang te brengen over het kader voor nettarieven. De ACM vraagt zowel in bilateraal als in gezamenlijk verband, via ACER, aandacht voor de implementatie van een nettarievenstructuur gebaseerd op daadwerkelijke kosten. De ACM ziet geen ruimte om rekening te houden met de concurrentiepositie bij de nettarieven. In het laatste overleg van Europese energietoezichthouders en ACER is afgesproken een gecoördineerde aanpak te verkennen voor een geharmoniseerde toepassing van de regels voor nettarieven in de EU.’

Opnieuw gesprek
Grinwis wil van de minister ook weten of ze bereid is om in overleg met toezichthouder ACM de netbeheerders en de energieopslagsector tot een nieuw tarief voor batterijen te komen. Dat is ze echter niet. ‘In september 2023 vond er een Bestuurlijk Overleg over batterijen plaats’, duidt Hermans. ‘Een van de belangrijkste uitkomsten is een nieuw, tijdsduurgebonden transportrecht (ATR85) dat beschikbaar is gekomen voor alle aangeslotenen op het TenneT net. Naar verwachting is dit transportrecht vooral interessant voor batterijexploitanten, zoals bijvoorbeeld de recente aangekondigde batterij die Giga Storage bouwt in Delfzijl. Vooralsnog zie ik geen reden op dit moment opnieuw een gesprek te voeren over de nettarieven voor batterijen.’

De realisatie en aankondiging van steeds grotere batterijprojecten door onder andere SemperPower, DEO en Giga Storage laat volgens Hermans tot slot zien dat grootschalige energieopslag ook in Nederland op gang komt. ‘Ik zie daarom op dit moment geen aanleiding om maatregelen uit te werken zodat investeren in opslag financieel aantrekkelijker wordt’, besluit de minister.