Het kennis- en onderzoeksinstituut heeft onderzocht hoe grondstoffen van zonnepanelen opnieuw gebruikt kunnen worden. Het RIVM heeft 4 methodes geïdentificeerd die volgens de onderzoekers stuk voor stuk duurzamer zijn dan hoe zonnepanelen nu worden verwerkt.
PFAS
Het RIVM analyseerde de 4 manieren die worden ontwikkeld om zonnepanelen duurzaam te kunnen recyclen. Het gaat daarbij om de recycling van het glas, het silicium uit de zonnecellen en het kunststof achterblad; de backsheet. Ook is aandacht nodig voor de gevaarlijke stoffen lood, antimoon en per- en polyfluoralkylstoffen (PFAS). Lood zit in het soldeermateriaal en antimoon zorgt voor de helderheid van het glas. PFAS zit in het achterblad van veel zonnepanelen. Bij verbranding daarvan kan PFAS vrijkomen. De manier van recyclen bepaalt of en hoe de stof vrijkomt en mens en milieu eraan kunnen worden blootgesteld.
‘Op dit moment wordt het glas samen met de zonnecellen en het achterblad vermalen en laagwaardig gebruikt’, schrijven de onderzoekers. ‘Alle manieren van verwerken zijn duurzamer en beter voor het milieu dan wat we nu doen. Vanaf 2030 zullen steeds meer zonnepanelen vervangen worden. We raden daarom aan om nu de ontwikkeling richting duurzaam ontwerp en recycling aan te moedigen.’
Mechanische en thermische recycling Bij de huidige recyclingmethode worden sommige fracties gerecycled, zoals het glas. Silicium en zilver worden niet gerecycled en glas wordt gebruikt als schuurmiddel in de metaalindustrie. Het RIVM identificeert de 4 volgende recyclingmethodes die meer duurzaam zijn:
|
Minder energie
De onderzoekers benadrukken dat grondstoffen opnieuw gebruiken vooral minder energie kost. Bij alle 4 de onderzochte recyclingmethodes is het energieverbruik lager dan hoe zonnepanelen nu verwerkt worden. Dat komt bijvoorbeeld doordat het meer energie kost om nieuwe grondstoffen voor zonnepanelen te maken dan met gerecyclede grondstoffen te werken.
Het meest circulair is de manier waarbij van glas nieuw glas voor zonnepanelen wordt gemaakt. In deze variant kan ook de grondstof silicium worden teruggewonnen voor nieuwe zonnecellen. Dit is technologisch nog ingewikkeld, maar volgens het RIVM wel mogelijk.
Aanbevelingen
Het RIVM raadt het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat aan om de technologische ontwikkelingen om zonnepanelen te recyclen aan te moedigen, zodat over 5 jaar duurzame recycling van zonnepanelen haalbaar is.
Ook beveelt het RIVM aan om te stimuleren al bij het ontwerp rekening te houden met recycling. Dit geldt bijvoorbeeld voor de manier waarop de zonnecellen aan het glas en het achterblad worden gelijmd. Verder is het belangrijk om gevaarlijke stoffen zo min mogelijk te gebruiken. De onderzoekers wijzen erop dat er namelijk al zonnepanelen zonder lood en zonder PFAS te koop zijn.
De september 2024-editie van Solar Magazine is verschenen. Het tijdschrift bevat artikelen over de toekomst van de Nederlandse pv-markt, negatieve stroomprijzen, de strijd tegen dwangarbeid en Solar Solutions Kortijk.