Plaatsing en brandveiligheid thuisbatterij – ‘Normering moet, liever eerder dan later’

Wat vond jij van de motie van de BoerBurgerBeweging (BBB)?
‘Wordt er om stimulering gevraagd in de Tweede Kamer, dat weet iedereen dat het onder de streep over subsidiëring gaat. BBB was niet de eerste die hierom vroeg. Zo pleitten VVD en ChristenUnie begin 2022 voor een subsidie van 30 procent op de aanschafprijs van een thuisbatterij. Het jaar daarvoor riep zelfs netbeheerder Liander op tot het stimuleren van de thuisbatterij.’

Minister Jetten noemde afbouw van de saldering de beste route om thuisbatterijen te stimuleren, wat niet doorging door de opstelling van de BBB-fractie in de senaat. BBB herformuleerde de motie, had het over bevorderen in plaats van stimuleren, maar die werd alsnog afgeschoten.
'Jetten heeft een punt. Waar het op neerkomt: de Nederlandse elektriciteitswet stamt uit 1998. Die sluit niet meer aan op de huidige energiemarkt. Waarom zou je met een financiële incentive voor het aanschaffen van een thuisbatterij komen voordat je die een duidelijke plek in ons energiesysteem van nu hebt gegeven? Het moet een rendabele investering zijn; je wilt ook niet dat de markt instort als je stopt met subsidiëren. Daarnaast moet ze zo worden ingezet dat ze netcongestie niet verergert, en liever nog dat ze bijdraagt aan verlichting van dit probleem. Wat gaan we met die thuisbatterij doen? Dat is de eerste vraag die moet worden beantwoord.’

BBB verzocht de regering tevens om met een voorstel te komen waarbij de plaatsing en de brandveiligheid aangaande thuisbatterijen nader gestandaardiseerd wordt. Daar kun jij je wel in vinden?
‘Ik heb vele thuisbatterijen opengeschroefd en onderzocht, ben altijd kritisch op de details. Maar het is geen inherent onveilig product. Ontstaat er echter om wat voor reden dan ook een thermal runaway, waarbij giftige dampen ontstaan of die in de hens gaat, dan kunnen de gevolgen catastrofaal zijn. Het nauwkeurig volgen van de elektrotechnische normen bij installatie is dus van groot belang. Deze zijn er echter niet.’

We hebben de NEN1010.
‘Hoofdstuk 712 – Fotovoltaïsche systemen – vermeldt nu “Eisen aan PV-systemen met daarin opgenomen batterijen of opslagmethoden voor energie zijn in voorbereiding”. Met andere woorden: ze worden nu weggeschreven uit de NEN 1010 terwijl het lang kan duren voordat er een nieuwe norm ten aanzien van thuisbatterijen is opgesteld. Daar zijn we niet mee geholpen.’

Waaraan kunnen installateurs en hun klanten zich dan wel vasthouden?
‘Het Nederlands Instituut Publieke Veiligheid publiceerde al in maart 2021 de handreiking veiligheidsprincipes kleinschalige EOS’en (<20 kilowattuur), onder andere vanwege het ontbreken van veiligheidskaders en de relatieve onbekendheid bij diverse partijen met de risico’s. Maar dat is een richtlijn, we hebben het dus niet over regelgeving.’

De BBB had wat dit betreft een punt?
‘Met de opkomst van de thuisbatterij worden ook energiemanagementsystemen gemeengoed. Die reguleren allerhande energiestromen om het maximale uit je energiesysteem te halen, bijvoorbeeld om geld te verdienen op de onbalansmarkt en het aansturen van je laadpaal en warmtepomp. Daarmee hebben we het ook over veiligheid in de meterkast. En je wilt een thuisbatterij bijvoorbeeld ook niet op zolder naast je kerstversiering en ander brandbaar materiaal plaatsen, of in vluchtwegen van mensen, of op een plek waar het risico op beschadiging groot is. Ik ben van het geloof dat er geen rotzooi op de markt te koop is en dat iedereen het goed wil doen. Maar dat is niet genoeg, zoals we hebben gezien in de zonnepanelenmarkt. Het veilig plaatsen zal dus moeten worden vastgelegd in wettelijke normen en liever eerder dan later, want er gaan er steeds meer over de toonbank.’