Week van de waarheid voor salderingsregeling: ‘Afbouw zorgt voor doorgang uitrol zonnepanelen’

Het is de week van de waarheid voor de salderingsregeling. Dinsdag 6 februari behandelt de Eerste Kamer het Wetsvoorstel Afbouw salderingsregeling voor kleinverbruikers. De stemming is, vooralsnog, 7 dagen later gepland. Wordt hiermee na een heel lange aanloop de knoop doorgehakt aangaande een zeer gevoelig politiek dossier met grote gevolgen voor de energietransitie van Nederland?

Eindelijk
‘De discussie over de salderingsregeling speelt al zo lang’, vertelt Jaeger. ‘Ze startte in de politieke arena van 2017, toen Henk Kamp nog minister van Economische Zaken was. De afbouw hangt dus al 7 jaar boven de markt, langer dan het totale afbouwtraject van 2025 tot en met 2031 in het wetsvoorstel. Nu lijkt er dan eindelijk wat te gaan gebeuren, helderheid te komen. De uitkomst staat echter nog geenszins vast, wij kunnen alleen maar informeren en adviseren en dat doen we tot op het laatst mogelijke moment. Hoe dan ook, voor onze sector is duidelijkheid het allerbelangrijkste. We moeten in staat gesteld worden de klant netjes te informeren.’

Aannemen
Met de brief ‘Inbreng Wetsvoorstel afbouw salderingsregeling’ bood Holland Solar de Eerste Kamer informatie aan voor de plenaire behandeling van het wetsvoorstel afbouw. Dat deed de branchevereniging samen met de NVDE, Energie Samen, Energie-Nederland, Netbeheer Nederland, Flexiblepower Alliance Network, Energy Storage NL en Techniek Nederland. Onder de streep: deze coalitie pleit voor de voorgenomen afbouw van de salderingsregeling, het aannemen van het wetsvoorstel.

Niet houdbaar
Jaeger: ‘De salderingsregeling is ontzettend succesvol geweest. Ruim 2,7 miljoen Nederlandse huishoudens hebben inmiddels zonnepanelen op hun dak. Het is mooi dat zovelen hebben geïnvesteerd in zonnepanelen, daardoor een lagere energierekening hebben en bijdragen aan de verduurzaming van ons land. Het is echter simpelweg niet houdbaar om door te gaan op deze koers. Huishoudens injecteren grote hoeveelheden zonnestroom die ze zelf niet gebruiken in het net, gemiddeld zo’n 60 tot 70 procent van hun totale opwek. Dat zorgt in toenemende mate voor spannings- en congestieproblemen.’

We moeten dus naar meer zelfverbruik om de uitrol van zonnepanelen en de energietransitie op gang te houden.
‘Juist, en de salderingsregeling stimuleert dit geenszins. Die beloont teruglevering. Uiteindelijk willen we natuurlijk dat de zonnepaneelinstallateur veel meer gaat installeren bij de klant; niet alleen zonnepanelen, maar ook laadpalen, warmtepompen en thuisbatterijen. We hebben als sector iets fantastisch in handen: een groep van tienduizenden installateurs die de energietransitie in de gebouwde omgeving kunnen gaan realiseren. Dat begint met zonnepanelen, maar eindigt in een installateur die veel meer dan dat kan bieden. Met het afbouwen van de salderingsregeling zetten we rustige stappen naar die “superinstallateur” toe.’

Benadeeld
Nog een zwaarwegend argument voor een afbouw van de salderingsregeling zijn de enorme maatschappelijke kosten die ermee gepaard gaan en de verdeling daarvan, vertelt Jaeger. Wordt de salderingsregeling niet afgebouwd, dan kost dat het Rijk 2,8 miljard aan belastinginkomsten, te beginnen met 1 miljard euro in 2025. Op dit moment kost de salderingsregeling Nederlandse belastingbetalers jaarlijks tussen de 260 en 320 euro, zo leidt hij af uit berekeningen van toezichthouder ACM. Dat geld wordt door iedereen opgehoest, maar komt alleen terecht bij diegenen met zonnepanelen. De grote lasten liggen dus bij de mensen zonder zonnepanelen. En waar een groot deel van de Nederlandse koopwoningen al voorzien is van zonnepanelen, blijft juist de markt voor zonnepanelen voor mensen in sociale huurwoningen en mensen met een kleine portemonnee achter. Maar worden juist zij niet benadeeld door het afbouwen van de salderingsregeling?

Niet eerlijk
‘Zonnepanelen zijn goedkoper dan ooit’, stelt Jaeger. ‘Desondanks geniet nog minder dan 20 procent van de sociale huurders van de voordelen van zonnepanelen’, vertelt Jaeger. ‘Dat moet 100 procent worden. De huidige situatie is niet eerlijk. Daarom is Holland Solar blij met de 100 miljoen euro die klimaatminister Rob Jetten beschikbaar heeft gesteld voor woningcorporaties om aan de slag te gaan met zonnepanelen als de salderingsregeling wordt afgebouwd. Zo kunnen we juist specifieke doelgroepen helpen in plaats van ook grote groepen die deze steun minder nodig hebben. Daarnaast ben ik blij dat partijen die vrezen voor een te lange terugverdientijd van zonnepanelen bij het verdwijnen van saldering aangeven dat het behoud van de regeling niet hun doel is. Het toont aan dat zij ook alleen maar op zoek zijn naar die zekerheid, maar ook de grote nadelen van de salderingsregeling erkennen.’

Terugverdientijd
Er zijn wat Holland Solar betreft juist voldoende zekerheden ingebouwd in het Wetsvoorstel Afbouw salderingsregeling om een maximale terugverdientijd van 7 jaar voor zonnepanelen te verzekeren, geeft Jaeger aan. Het amendement van Stoffer (SGP) en Bontebal (CDA) regelt dat de terugverdientijd onafhankelijk jaarlijks voor Prinsjesdag wordt vastgesteld. Zo kan de afbouw van saldering worden aangepast op de actuele situatie.

Jaeger: ‘En het amendement van Grinwis (CU) en Erkens (VVD borgt in dit kader een evaluatie van de afbouw in 2025 en 2028. Al met al: het aannemen van het wetsvoorstel afbouw salderingsregeling zal niet ten koste gaan van de uitrol van zonnepanelen, maar juist helpen bij het doorzetten daarvan en het verwezenlijken van een eerlijke en inclusieve energietransitie. Dat hebben soortgelijke ontwikkelingen in het buitenland ook aangetoond. En het mooie is dat daarbij kan worden vertrouwd op een professionele en krachtige zonne-energiesector.’