‘EU moet haast maken met wet tegen dwangarbeid bij productie zonnepanelen’

De ESMC – die zich inzet voor de terugkeer van de Europese pv-industrie – heeft een reeks aanbevelingen opgesteld voor beleidsmakers. Daarnaast heeft de organisatie een 10-stappenplan voor due diligence-programma’s van fabrikanten opgesteld dat hen helpt bij het uitbannen van dwangarbeid in hun toeleveringsketens.

Mensenrechten
‘Dwangarbeid is een schending van de fundamentele mensenrechten en zou onder geen enkele omstandigheid geaccepteerd mogen worden’, stelt Carsten Rohr, chief commercial officer bij NorSun en vicevoorzitter van de ESMC. Jens Holm, Sustainability Policy Director bij ESMC, vult aan: ‘De EU moet zo snel mogelijk krachtige wetgeving aannemen om de verkoop van producten die met dwangarbeid zijn gemaakt te verbieden.’

De Europese Commissie presenteerde afgelopen september een langverwacht voorstel voor een Europese verordening om met dwangarbeid vervaardigde producten op de Europese markt te verbieden. De ESMC wil dat de EU haast maakt met het voorstel.

‘Verbod moet verbod zijn’
De Europese Commissie legt in de conceptwetgeving momenteel de bewijslast bij de Europese lidstaten om aan te tonen dat een product met dwangarbeid vervaardigd is. Dat kan volgens de ESMC leiden tot een langdurig, duur en suboptimaal proces. ‘Wij pleiten voor een duidelijk importverbod op producten uit regio’s waarvan bekend is dat er door de staat gesteunde dwangarbeid plaatsvindt. Idealiter zouden we graag regelgeving zien die meer in lijn is met de Uyghur Forced Labor Prevention Act (UFLPA) in de Verenigde Staten. Als er geen UFLPA-achtige wetgeving is, moeten EU-wetgevers het voorstel wijzigen om het gemakkelijker te maken om producten of delen van de waardeketen die met dwangarbeid zijn gemaakt, te verbieden. Dit moet de mogelijkheid omvatten om hele categorieën producten of specifieke onderdelen uit regio’s zoals Xinjiang te verbieden, waarbij het verbod wordt gehandhaafd totdat het tegendeel is bewezen.’

Databank en omgekeerde bewijslast
Verder is het volgens de ESMC van essentieel belang dat de voorgestelde databank over risicogebieden en producten die blootstaan aan dwangarbeid zo snel mogelijk door de Europese Commissie wordt opgezet. ‘De databank moet gebaseerd zijn op onafhankelijke en verifieerbare informatie en bijvoorbeeld alle lopende onderzoeken publiceren. De database moet ook voortdurend worden herzien.’

Daarnaast pleit de ESMC voor omgekeerde bewijslast die bedrijven in gevallen van vermoedelijke dwangarbeid verplicht het tegendeel te bewijzen. ‘Wanneer er onderzoek wordt gedaan naar vermoedelijke dwangarbeid, moet het product of een deel van het product uit een verdachte regio standaard de toegang tot de Europese markt worden ontzegd. Onderzoeken moeten ook worden gebruikt als een proces waarbij bedrijven en lidstaten contact zoeken met werknemers om de arbeidsomstandigheden te verbeteren, herstel mogelijk te maken en toegang tot de rechter te krijgen.’

Due diligence
‘Wij steunen de verplichting voor marktdeelnemers om due diligence uit te voeren om het gebruik van dwangarbeid bij hun eigen activiteiten en in de hele toeleveringsketen te identificeren, te voorkomen, te beperken en te beëindigen’, vervolgt de ESMC. ‘We vragen een zo groot mogelijke transparantie in het due diligence-proces, en het feit dat een bedrijf due diligence uitvoert, mag voor de autoriteiten van de lidstaten geen excuus zijn om indien nodig een onderzoek in te stellen.’

Al met al dringt de ESMC er bij de EU en haar lidstaten op aan om strikte regelgeving aan te nemen die geen ruimte laat voor dwangarbeid binnen de toeleveringsketen van de zonne-energiesector. ‘Door een omgeving te creëren die vrij is van dwangarbeid, kunnen we de waarden van mensenrechten, ethische productie en verantwoordelijke industriepraktijken hoog houden. Hoewel we de Europese Green Deal van harte steunen, is het van cruciaal belang dat de klimaattransitie wordt afgestemd op duurzaamheid op het gebied van milieu, maatschappij en bestuur, zodat er niet alleen een CO2-neutrale samenleving ontstaat, maar ook een samenleving die ecologisch, sociaal en bestuurlijk verantwoord is.’