Sinds 2019 geldt in Nederland voor afgedankte elektrische en elektronische apparatuur (AEEA) een wettelijke inzameldoelstelling van 65 procent. Deze doelstelling wordt al een aantal jaren niet gehaald. Het verschil tussen de doelstelling en de feitelijke realisatie is de afgelopen jaren zelfs alleen maar groter geworden.
65 procent
De Stichting Organisatie Producentenverantwoordelijkheid E-waste Nederland (Stichting OPEN) geeft namens alle producenten van elektrische apparaten in Nederland invulling aan de wettelijke producentenverantwoordelijkheid voor e-waste.
De stichting stelt bij het aanbieden van haar monitoringsreportage aan demissionair staatssecretaris Harbers van Infrastructuur en Waterstaat dat de inzameldoelstelling van 65 procent van alle afgedankte elektrische apparaten niet houdbaar is gezien de Nederlandse en Europese ambities om de komende jaren een circulaire economie te creëren.
Gericht op recycling
Het beleid is nu alleen gericht op recycling en geheel niet op het opknappen of repareren van apparaten zodat ze langer meegaan. Stichting OPEN wil dat Europese en Nederlandse richtlijnen daarop worden aangepast.
De huidige inzameldoelstellingen zijn gebaseerd op de Europese Waste from Electrical and Electronic Equipment (WEEE)-richtlijn uit 2012. Die heeft tot doel om zoveel mogelijk afgedankte elektrische en elektronische apparaten die de afgelopen 3 jaar op de markt zijn gebracht, in te zamelen. Stichting OPEN stelt dat de doelstelling gedateerd is en niet inspeelt op de circulaire economie.
Elektrificatie
Bovendien wordt er geen rekening gehouden met elektrificatie van de samenleving. ‘Mede als gevolg van de coronapandemie en de energietransitie schaften meer mensen extra apparaten aan zoals laptops, airco’s, accu’s voor e-bikes en zonnepanelen. Veel van deze op de markt gebrachte apparaten hebben bovendien een langere levensduur en tellen daarom niet mee in het 3-jaarlijkse gemiddelde waarop de huidige regeling is gebaseerd. De huidige 65 procent-doelstelling werkt feitelijk in de hand dat apparaten na 3 jaar van de markt worden gehaald.’
Zonnepanelen
‘Zonnepanelen zouden na 3 jaar van de daken moeten worden geschroefd om ze mee te laten tellen in het inzamelresultaat’, stelt Stichting OPEN. ‘Dat druist in tegen de wens en de noodzaak om onze samenleving circulair te maken, zoals beschreven in de Europese Green Deal en ook in het huidige regeerakkoord.’
Overigens wist Stichting OPEN afgelopen jaar 2 procent meer afgedankte elektrische en elektronische apparaten in te zamelen vergeleken met het voorgaande kalenderjaar. De voornaamste redenen voor deze stijging zijn volgens de stichting de goede afspraken die er zijn gemaakt met de metaalbranche en het succes van de Wecycle-campagnes, die leidden tot een afname van afgedankte elektrische apparaten in het gewone huisvuil.