Nieuw onderzoek TNO: warmtepomp wél beter voor milieu dan cv-ketel

De ministeries van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en Economische Zaken en Klimaat hadden TNO gevraagd inzichtelijk te maken wat de milieu-impact van warmtepompen is in vergelijking met cv-ketels en hybride systemen.

Lager aardgasverbruik
De Nationale Milieudatabase (NMD) concludeerde afgelopen februari op basis van een actualisatie van de milieudata van warmtepompen dat de milieubelasting hoger is dan tot nu toe werd aangenomen. Dat was voor ministers De Jonge en Jetten aanleiding om TNO onderzoek te laten doen naar de milieu-impact van zowel de productie als de energieprestatie van warmtepompen.

De TNO-onderzoekers concluderen in hun onderzoek dat de milieu-impact van warmtepompen weliswaar hoger is dan voor cv-ketels wat betreft productie, onderhoud en afvalverwerking, maar dat dit effect ruimschoots wordt gecompenseerd door een lager aardgasverbruik tijdens de gebruiksfase. ‘Bovendien zal het verschil in milieu-impact de komende jaren groter worden naarmate de elektriciteitsmix verder verduurzaamt’, aldus de onderzoekers. ‘Voor alle warmtepompen – zowel hybride als all-electric – geldt dat de milieu-impact gedurende de gebruiksfase, met name wat betreft broeikasgasemissies, significant verder verlaagd kan worden wanneer de elektriciteitsmix duurzamer wordt dan de grijze elektriciteitsmix waarmee nu gerekend is.’

Milieu-impact verlagen
Daarnaast is het volgens het onderzoek mogelijk en nuttig om de milieu-impact van warmtepompen te verlagen. Dat zou in de eerste plaats moeten gebeuren door in te zetten op koelmiddelen met een lagere impact op klimaatverandering en in de tweede plaats door minder of anders om te gaan met koper.

‘De belangrijkste impact bij all-electric warmtepompen, na elektriciteitsverbruik, wordt veroorzaakt door het lekken van koudemiddel’, aldus de onderzoekers. ‘Het gebruik van alternatieve koudemiddelen, zoals propaan, kan zorgen voor een substantiële bijdrage aan de vermindering van de milieu-impact en broeikasgasemissies. De milieu-impact van de materialen die nodig zijn voor warmtepompen wordt grotendeels bepaald door de productie van koper. Deze impact zou verlaagd kunnen worden door anders te ontwerpen en meer te recyclen. Over het geheel van materiaal- en energieverbruik van de systemen tezamen, is de milieu-impact van dit koper van minder groot belang.’