Minister Jetten heeft prioriteringskader voor uitbreidingen stroomnet klaar

Het kabinet wil met het prioriteringskader ervoor zorgen dat energie-infrastructuurprojecten die belangrijk zijn voor de energietransitie – zoals de aansluiting van windparken op zee en grote netuitbreidingen voor de verduurzaming van de industrie en van woningen – op hoog tempo door kunnen gaan. De komst van de prioriteringsrichtlijn werd door minister Jetten voor Klimaat en Energie vorig jaar al aangekondigd.

MIEK centraal
Bij het bepalen van de volgorde van uitbreidingsinvesteringen houden netbeheerders rekening met technische, economische en maatschappelijke factoren. Zoals de veiligheid en leveringszekerheid van bestaande stroomnetten. Het prioriteringskader is een aanvulling op de bestaande criteria en maakt het mogelijk om prioriteit te geven aan energie-infrastructuurprojecten die belangrijk zijn voor de energietransitie. Het kader is in nauwe samenwerking met netbeheerders en toezichthouder Autoriteit Consument & Markt (ACM) vormgegeven.

Het prioriteringskader is erop gericht om meer prioriteit te geven aan energie-infrastructuurprojecten uit het Meerjarenprogramma Infrastructuur Energie & Klimaat (MIEK). Alle potentiële MIEK-projecten worden beoordeeld op toekomstbestendigheid, urgentie, schaalniveau en maatschappelijk belang. Binnenkort worden, naast het al bestaande nationale MIEK, de eerste provinciale MIEK’s opgeleverd. Deze zijn onder meer gericht op de verduurzaming van de woningbouw, de lokale warmtetransitie, duurzame opwek, elektrisch vervoer en verduurzaming van de agrarische sector en industrie.

Geen langetermijnoplossing
Minister Jetten is blij met het kader, maar tegelijkertijd ook realistisch. ‘Prioriteren is geen langetermijnoplossing voor het volle stroomnet. Daarom werken de overheid, netbeheerders, ACM en marktpartijen op verschillende manieren aan het zoveel mogelijk vergroten van de ruimte op het stroomnet. Door het elektriciteitsnet sneller te verzwaren, met nieuwe regelgeving, slimmer gebruik van het stroomnet te stimuleren en aan te zetten tot meer flexibel energieverbruik.’

Aansluitvolgorde
Het prioriteringskader gaat over investeringen in uitbreiding van de elektriciteitsnetten zoals onderstations en kabelverbindingen. Het kader gaat niet over de aansluitvolgorde van individuele klanten op het netwerk. Voor dit laatste wordt door netbeheerders onder toezicht van de ACM invulling gegeven via het principe van ‘first come, first served’.

De ACM gaf eerder deze maand aan ruimte te willen bieden aan netbeheerders om in congestiegebieden voorrang te verlenen aan individuele projecten die helpen congestie te verminderen of aan projecten met een maatschappelijke functie. Daarmee zouden ze het ‘first come, first served’-principe mogen loslaten. ‘Met de door mij en door de ACM ingezette acties ontstaat dus een begrensde mogelijkheid van prioritering op zowel het niveau van investeringen in het netwerk als op het niveau van individuele verzoeken voor aansluiting op het net’, aldus minister Jetten. ‘Hoe hier invulling aan kan worden gegeven zoekt de ACM nu verder uit.’

Eerste toepassing
Het prioriteringskader is onderdeel van de bredere aanpak voor de ontwikkeling van infrastructuur voor duurzame energie, waaronder het Landelijk Actieplan Netcongestie om op de korte termijn meer ruimte op het stroomnet te creëren en het Nationaal Plan Energiesysteem over de ontwikkeling van het energiesysteem van de toekomst.

Via een ministeriële regeling wordt het voor netbeheerders mogelijk om het prioriteringskader direct toe te passen bij het eerstvolgende investeringsplan in 2024. Het prioriteringskader wordt uiteindelijk opgenomen in de nieuwe Energiewet.