Liander: aanvragen voor 1 gigawatt batterijen, 14 klanten akkoord met tijdgebonden netcapaciteit

Dat blijkt uit het jaarverslag over het kalenderjaar 2022 van moeder- en netwerkbedrijf Alliander.

Gedoogconstructie
Het afgelopen jaar heeft Liander 3 klantproducten die een bijdrage moeten leveren aan de netcongestieproblemen op kleine schaal uitgerold. Met 2 van deze oplossingen heeft de netbeheerder in congestiegebieden ondernemers een tijdelijke oplossing kunnen bieden, doordat zij energie zijn gaan afnemen of invoeden buiten de piekmomenten.

‘Bij tijdgebonden capaciteit kunnen onze klanten die een transportbeperking opgelegd hebben gekregen via een gedoogconstructie eerder op het net worden toegelaten’, licht Alliander toe. ‘We maken in dat geval afspraken met deze klanten over welke uren zij wel gebruik kunnen maken van de gewenste transportcapaciteit. Bijvoorbeeld een zonnepark dat een batterij plaatst om de overdag opgewekte energie in de avond terug te leveren, kan zo jaren eerder op het net worden aangesloten. In 2022 zijn we begonnen met het aanbieden en kleinschalig uitrollen van deze oplossing. In totaal is deze oplossing nu aan 40 klanten aangeboden, waarvan er 14 akkoord zijn gegaan. In 2023 verwachten we de uitrol verder op te schalen.’

Dynamisch terugleveren
De tweede oplossing, dynamisch terugleveren, is vooral interessant voor aangeslotenen die willen terugleveren op het laag-middenspanningsnet met een aansluiting tot en met 2 megavoltampère.

‘Als deze klanten een transportbeperking krijgen omdat de spanning van het elektriciteitsnet te hoog oploopt, maakt dynamisch terugleveren het mogelijk om het actief en reactief vermogen te regelen, waardoor dit kan worden voorkomen’, duidt Alliander. ‘Hierdoor kunnen deze klanten eerder op het net worden toegelaten. De grootste potentie van deze oplossing ligt in het landelijk gebied met uitgestrekte netten, omdat spanningsknelpunten zich met name daar manifesteren.’

Vluchtstrook
Ook met het in gebruik nemen van de vluchtstrook van het stroomnet – de zogenaamde reservecapaciteit die ingezet wordt tijdens storingssituaties en bij onderhoud – maakt de netbeheerder vorderingen.

Klanten die willen terugleveren, mogen op de vluchtstrook worden aangesloten. Dit houdt in dat zij net als andere klanten gewoon kunnen terugleveren, maar tijdens storings- en onderhoudsituaties hun productie moeten terugschroeven of af moeten schakelen. ‘Met de Distributed Energy Resources (DER)-kast kunnen we producenten van wind- en zonnestroom toegang geven tot die reservecapaciteit. Op dit moment wordt de oplossing via een speciaal team DER aangeboden bij klanten met een bestaande aansluiting. In 2023 gaan we verder opschalen.’

Batterijen
In het jaarverslag meldt Liander in 2022 voor circa 1.000 megawatt aanvragen voor transportcapaciteit te hebben ontvangen voor batterijen. Een jaar eerder, in 2021, was dat nog voor slechts 100 megawatt.

Om te voorkomen dat de batterijen netcongestie veroorzaken, heeft Liander met de batterijexploitanten onderhandeld over de contracten. Zo is bijvoorbeeld afgesproken dat de batterij niet opgeladen kan worden tijdens een piekvraag en niet kan ontladen als er te veel stroom wordt opgewekt. In ruil daarvoor krijgen de batterijexploitanten een vergoeding of betalen ze een lager nettarief. ‘In 2023 sluiten we naar verwachting de eerste contracten af en uiteindelijk zullen alle partijen die een aanvraag doen voor een grootschalige batterij een dergelijk contract krijgen’, aldus Liander. ‘Verschillende vormen van aansluitvoorwaarden worden nu getest, waaronder capaciteitsbeperkende contracten en alternatieve transportrechten (non-firm ato).’