Belangenverenigingen: bouw salderingsregeling zonnepanelen niet af zonder goed alternatief

In aanloop naar het vervolg van het debat in de Tweede Kamer over het wetsvoorstel van minister Jetten om het salderen vanaf 2025 af te bouwen, vragen de belangenverenigingen de leden van de Tweede Kamer pas in te stemmen met de afbouw als er een goed alternatief ligt voor (toekomstige) bezitters van zonnepanelen. 

Kopersstaking
De belangenorganisatie schrijven in een brief aan de Tweede Kamerleden dat de bereidheid bij consumenten om in zonnepanelen te investeren niet mag inzakken. ‘Zeker nu de prijzen van zonnepanelen weer flink oplopen, is dat een reëel risico. Een kopersstaking heeft vervelende gevolgen voor de klimaatambities. Tot slot moet goed nagedacht worden over de verwachtingen die zijn geschept door het Rijk richting de bestaande eigenaren en gebruikers van zonnepaneelinstallaties en door gemeenten in hun wijkaanpak naar hun inwoners.’

‘Je kunt niet stemmen over de afbraak van een regeling, als je niet hebt nagedacht over de gevolgen en hoe je die ondervangt’, stelt Sandra Molenaar, directeur bij de Consumentenbond wiens organisatie eerder deze maand ook al haar zorgen uitte. ‘Wij vinden het wetsvoorstel in de huidige vorm niet klaar voor behandeling.’

Terugleververgoeding
De belangenorganisaties wijzen er in hun brief ook op dat er geen onderzoek is gedaan naar de gevolgen voor de ongeveer 250.000 huurders die al zonnepanelen hebben en daarvoor een vaste vergoeding per maand betalen. Ook is in de wet nog niets definitief vastgesteld over de – hoogte van de –  vergoeding die consumenten krijgen voor de niet-gebruikte stroom die ze terugleveren aan het stroomnet, dat wordt pas later geregeld in een zogenaamde Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB).

Molenaar: ‘Er wordt wel gesproken over een terugleververgoeding van 80 procent van het kale leveringstarief, maar die is nog niet geregeld. Bovendien stelde minister Jetten onlangs ook nog voor om een maximum op die minimumvergoeding te zetten. De terugleververgoeding zou dan niet meer dan 0,10 eurocent per kilowattuur mogen zijn. Dat is koren op de molen van energiemaatschappijen. De gemiddelde marktprijs voor zonnestroom over heel 2022 lag namelijk rond de 0,21 eurocent per kilowattuur. Energieleveranciers maken zo flink winst op de door consumenten opgewekte stroom.’

8 voorwaarden waaronder investeringssubsidie
De Consumentenbond pleit in een brief aan de leden van de Tweede Kamer samen met de andere belangenorganisaties voor een beleid waarbij álle huishoudens van zonnepanelen kunnen profiteren. Ze denken aan een investeringssubsidie voor verhuurders en huiseigenaren met een kleine portemonnee. Ook willen ze een langzamere afbouw van de salderingsregeling en een gegarandeerde terugverdientijd van 7 jaar en een afbouw zónder prijsmaximum op de redelijke terugleververgoeding van 80 procent.

Om de salderingsregeling af te bouwen naar 0 moet het alternatief voor salderen volgens de belangenorganisatie voldoen aan de volgende 8 randvoorwaarden:

1. Redelijke terugverdientijd | Er moet gezorgd worden voor een goede waarborg op de redelijke terugverdientijd van gemiddeld 7 jaar, waarbij er jaarlijks wordt geëvalueerd en kan worden bijgestuurd.
2. Terugleververgoeding van minimaal 80 procent | De terugleververgoeding moet langjarig worden vastgesteld op minimaal 80 procent van het kale leveringstarief. De terugleververgoeding moet ook een recht worden voor de opwekker van de stroom en dat moet geregeld worden in de Energiewet.
3. Geen absoluut maximum voor terugleververgoeding | Elke grens maakt volgens de belangenorganisaties het minimale percentage van 80 procent onder punt 2 onzeker, en  onzekerheid leidt tot minder zonnepanelen op daken.
4. Koppel afbouw niet aan thuisbatterijen | Thuisbatterijen zijn volgens de belangenorganisaties nog geen grootschalig beschikbare en betaalbare oplossing en ze benadrukken dat ook zonder salderingsregeling de schaarste in netcapaciteit niet opgelost is. ‘Het kabinet is aan zet om technische en juridische barrières van het gemeenschappelijk lokaal energie opslaan weg te nemen en onderling energiedelen mogelijk te maken. Daarnaast is het onredelijk netschaarste te wijten aan particuliere opwekkers van schone stroom. Zorg voor een prikkel voor energieleveranciers en netbeheerders om dergelijke problemen op te willen lossen’, aldus de belangenverenigingen.
5. Gewekte verwachtingen | Er moet tegemoetgekomen worden aan de gewekte verwachtingen van de bezitters en gebruikers van zonnepanelen, en met name de gemaakte beloften aan huurders met zonnepanelen van woningcorporaties.
6. Afbouwpad te steil | Het afbouwpad is nu te steil om de terugverdientijd voor bestaande installaties te garanderen. Het afbouwpad zoals oorspronkelijk was voorgesteld – te beginnen met 91 procent in het eerste jaar – moet worden vastgehouden.
7. Investeringssubsidie verhuurders | Bied een investeringssubsidie aan verhuurders om hun huurders tijdens en na de afbouw in de toekomst een gunstig voorstel te kunnen blijven doen.
8. Investeringssubsidie woningeigenaren met kleine portemonnee | Tot slot willen de belangenverenigingen dat er een investeringssubsidie komt voor huiseigenaren met een kleine portemonnee, om ook deze groep in staat te stellen om te investeren als de salderingsregeling wordt afgebouwd.