Eerste daling openstaande vacatures in 2 jaar tijd: 121 vacatures per 100 werkelozen

Het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) stelt dat de spanning op de arbeidsmarkt na 7 kwartalen eindelijk iets is afgenomen. Het aantal openstaande vacatures daalde met 17.000, terwijl er 45.000 werklozen bij kwamen. Het aantal banen nam nog steeds toe, te weten met 59.000.

Helft
Het is de eerste daling nadat het aantal vacatures 8 kwartalen op rij is toegenomen. Het aantal vacatures ligt nu onder het niveau van het eerste kwartaal van dit jaar. Net als in voorgaande kwartalen stonden de meeste vacatures open in de handel, de zakelijke dienstverlening en de zorg. Gezamenlijk zijn deze 3 bedrijfstakken goed voor de helft van alle openstaande vacatures.

Minder nieuwe vacatures
In het derde kwartaal ontstonden 374.000 nieuwe vacatures. Dat is 21.000 minder dan in het tweede kwartaal. Er werden 391.000 vacatures vervuld – inclusief vervallen vacatures – en daarmee werd het record van het tweede kwartaal met 13.000 stuks overtroffen.

De vacaturegraad, het aantal openstaande vacatures per 1.000 banen van werknemers, daalde in het derde kwartaal van 54 naar 51. Het hoogst is de vacaturegraad in de informatie en communicatie, waar in het derde kwartaal op elke 1.000 werknemersbanen 81 vacatures openstonden. Ook de horeca heeft met 79 vacatures per 1.000 banen een bovengemiddelde vacaturegraad. 

Werkloosheid toegenomen
In het derde kwartaal nam de werkloosheid voor het eerst sinds hetzelfde kwartaal in 2020 weer toe. Het aantal werklozen steeg ten opzichte van het tweede kwartaal met 45.000 naar 372.000. Dat is 3,7 procent van de beroepsbevolking. In het tweede kwartaal was dat nog 3,3 procent.

De groei van de werkloosheid is het resultaat van meerdere ontwikkelingen op de arbeidsmarkt. Aan de ene kant groeide de werkloosheid doordat het aantal mensen dat zonder direct resultaat op zoek ging naar werk – van niet-beroepsbevolking naar werkloos – groter was dan het aantal mensen dat stopte met zoeken en/of niet beschikbaar was – van werkloos naar niet-beroepsbevolking. Aan de andere kant werd de groei van de werkloosheid gedempt doordat meer werklozen werk vonden dan er werkenden werkloos raakten.

Onbenut potentieel
In het derde kwartaal van 2022 bestond het onbenut arbeidspotentieel uit 1,2 miljoen mensen, 68.000 meer dan een kwartaal eerder. Daarmee is het onbenut potentieel voor het eerst sinds het tweede kwartaal van 2020 toegenomen.

Het onbenut arbeidspotentieel bestaat uit 4 deelgroepen. Het ging in het derde kwartaal naast 372.000 werklozen om 188.000 mensen die direct beschikbaar waren voor werk, maar niet recent hebben gezocht, en om 107.000 mensen die niet beschikbaar waren, maar wel hebben gezocht. Deze 2 groepen worden ook wel semiwerklozen genoemd. De vierde groep bestaat uit 521.000 onderbenutte deeltijdwerkers. In tegenstelling tot de andere groepen hebben zij wél betaald werk. Zij geven aan in deeltijd te werken, meer uren te willen werken en hier ook direct beschikbaar voor te zijn.