Kabinet selecteert nieuwe aardgasvrije wijken: subsidie voor zonnewarmte en pvt

De belangstelling voor de derde selectieronde van het Programma Aardgasvrije Wijken (PAW) was opnieuw groot, 47 gemeenten hebben een aanvraag ingediend. In totaal zijn er nu 64 wijken, buurten en dorpen met een rijksbijdrage van het PAW aan de slag. Deze kunnen als voorbeeld dienen voor andere gemeenten.

Meer vaart maken
De selectie van deze derde ronde is gebaseerd op een voorstel van de Adviescommissie aardgasvrije wijken. Daarin zijn programmapartners, stakeholders en wetenschappers vertegenwoordigd. Behalve de gezochte variatie in aanpakken is bij alle plannen nadrukkelijk gekeken naar de uitvoerbaarheid, de betaalbaarheid en de betrokkenheid van de bewoners. In bijna alle aanpakken wordt intensief samengewerkt met bestaande bewonerscollectieven en is er veel aandacht voor het borgen van de betaalbaarheid voor bewoners. Opvallend in de derde ronde is dat de samenwerking met lokale partijen nog steviger is verankerd dan in voorgaande rondes en dat er wordt samengewerkt met universiteiten en kenniscentra.

Minister De Jonge van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening over de toekenning: ‘Met dit programma doen we belangrijke ervaringen op hoe we wijken duurzaam en toekomstbestendig maken. Gezien de huidige ontwikkelingen hebben we duurzame energiebronnen hard nodig. Zeker nu moeten we meer vaart maken met het behalen van de klimaatdoelen en zorgen dat Nederland uiteindelijk niet meer afhankelijk is van aardgas.’

Stapsgewijze aanpak met isolatie
Veel gemeenten zetten met een stapsgewijze aanpak in op isolatie en hybride warmtepompen als tussenoplossing naar aardgasvrij. Eerst wordt het energieverbruik verlaagd en later wordt er overgestapt op een duurzame warmtebron. De gemeenten die met hun aanpak direct naar aardgasvrij gaan, doen dat vooral met lagetemperatuurwarmtenetten, vaak op basis van aquathermie.

Warmtenetten
Barneveld kiest in het dorp De Glind voor een stapsgewijze aanpak met woningisolatie en een middentemperatuurwarmtenet gevoed op basis van zonthermie, naverwarming met een collectieve warmtepomp en een dagbuffer om pieken op te vangen.

Coevorden kiest in Dalen ook voor een stapsgewijze aanpak met woningisolatie, decentrale opwek met zonnepanelen, hybride en all-electric warmtepompen en een eindbeeld met name bij vooroorlogse bouw met invulling via groen gas.

Ook Haarlem Ramplaankwartier kiest voor een stapsgewijze aanpak met zonthermie en woningisolatie. Er wordt gekozen voor een zonnewarmtenet: een systeem van zonnecollectoren en zonnepanelen (pvt) met kleine wijknetten en een lokaal warmtenet met warmte-koudeopslagbuffer. Het is een bottom-upinitiatief van particuliere woningeigenaren. De oplossing vormt een interessante techniek voor vooroorlogse wijken en hoogbouw met platte daken.

Peel en Maas kiest in Panningen-centrum voor een collectief warmte-koudesysteem – een lagetemperatuurwarmtenet – met de inzet van zonnewarmte en seizoensopslag. Het is een systeem met zonthermie en restwarmte met opslag in een Ecovat. Ook koeling wordt meegenomen. Het komt tot stand via samenwerking van een bewonersinitiatief en een woningcorporatie. Het warmte-koude- netwerk kan repeteerbaar zijn voor veel bestaande woonwijken in Nederland.