Centraal Planbureau: stijgende stroom- en gasprijs drijft inflatie naar 5,2 procent

De extra stijging van de energieprijzen komt volgens het CPB bovenop de toch al forse inflatie, mede als gevolg van de economische schokken van de coronapandemie.

3 tot 6 procent
Hogere energieprijzen vormen het grootste effect. De Europese gasprijzen waren al flink gestegen en de verwachting is dat door de oorlog de prijzen nog verder oplopen. Ook de dreiging van een tekort aan gas kan (kortdurend) leiden tot zeer hoge gasprijzen. Verder leiden hogere energieprijzen indirect tot hogere inflatie, omdat producenten die energie-intensief produceren en veel gas gebruiken de hogere prijzen zullen compenseren via hogere consumentenprijzen.

Om de gevoeligheid van de energieprijzen te illustreren, heeft het CPB ook berekend wat het gevolg is als de energieprijzen langere tijd hoog blijven, en ook als ze deze zomer terugkeren naar het niveau van 2019. De inflatie in 2022 bedraagt in die varianten respectievelijk 6,0 en 3,0 procent. In het lage scenario is verondersteld dat energieprijzen dus snel ‘terugkeren’ naar het niveau van 2019 en in het hoge scenario is verondersteld dat de energieprijzen gedurende de ramingsperiode op het niveau van januari 2022 blijven.

Koopkracht
De stijgende energieprijzen hebben hun weerslag op de statische koopkracht. De koopkracht verandert namelijk ook door persoonlijke omstandigheden: mensen wisselen bijvoorbeeld van baan, gaan samenwonen, krijgen kinderen of gaan verhuizen. Als deze veranderingen meegerekend worden, spreekt men van dynamische koopkrachtontwikkeling.

In de basisraming daalt de statische koopkracht in 2022 in doorsnee met 2,7 procent, in de hoge variant met 3,4 procent, in de lage met 0,6 procent. Daarbij dient bovendien in gedachte te worden gehouden dat de mate waarin de energieprijzen per huishouden worden ervaren, sterk zal verschillen.

Iedereen gaat het voelen
CPB-directeur Pieter Hasekamp hierover: ‘We gaan ervan uit dat iedereen de hogere energierekening vroeger of later in zijn of haar portemonnee zal voelen. Maar of het een tik of een dreun is, hangt af van het aandeel van de energiekosten in het besteedbaar inkomen. Ik maak me wel echt zorgen over mensen met lagere inkomens, zeker als die in een slecht geïsoleerd huis wonen. Dat soort effecten zijn niet zichtbaar in de standaardkoopkrachtplaatjes.’