België voert milieubijdrage in voor recycling van thuisbatterij

Producenten, importeurs of installateurs die batterijen op de Belgische markt brengen, moeten voldoen aan de wettelijke aanvaardingsplicht.

Wettelijke aanvaardingsplicht
Bebat werd in 1995 door producenten van batterijen opgericht als vereniging zonder winstoogmerk om ervoor te zorgen dat bedrijven kunnen voldoen aan hun wettelijke aanvaardingsplicht. De vereniging heeft via een nationaal inzamelnetwerk in België in de afgelopen 25 jaar miljarden batterijen ingezameld, van kleine AA-batterijen tot grote batterijen uit elektrische auto’s.

Bijdrage per kilogram
Door nu voor thuisbatterijen een milieubijdrage per kilogram in te voeren, haalt Bebat zorgen weg over de toekomstige verwerkingskosten. Deelnemers van Bebat betalen de verwijderingsbijdrage op het moment dat de batterij op de markt komt en dus niet bij terugname in de toekomst.

Tot voor kort was er voor (thuis)batterijen boven 20 kilogram een administratieve bijdrage van 0,057 euro per batterij. Die dekte de kosten van preventie, sensibilisering, communicatie en rapportering, maar niet de kosten van inzameling, ontmanteling en recycling. Daarvoor konden bedrijven een individuele overeenkomst op maat afsluiten bij Bebat en provisies aanleggen voor de toekomstige kosten via een zogenaamd ‘pay-as-you-collect’-systeem. Met de nieuwe regeling vervalt het oude systeem van administratieve bijdragen en individuele overeenkomsten, om plaats te maken voor een milieubijdrage zoals ook het geval is voor batterijen met een gewicht van minder dan 20 kilogram.

Tarieven en typen batterijen
De milieubijdrage wordt ingevoerd  voor energieopslagbatterijen met een gewicht tot en met 200 kilogram die gekoppeld zijn aan een decentrale energieproductie-installatie voor elektriciteit, ongeacht de plaats waar ze geïnstalleerd worden. Het gaat om ‘thuisbatterijen’ op basis van lithium-ion of zoutwater. Batterijen die back-updoeleinden als hoofdfunctie hebben, de zogenaamde UPS-batterijen, horen daar niet bij. Voor thuisbatterijen op basis van lood blijft bovendien de administratieve bijdrage van toepassing.

De tarieven zijn 2,39 euro per kilogram exclusief btw voor energieopslagsystemen op basis van lithium-ion en 1,27 euro per kilogram exclusief btw voor energieopslagsystemen op basis van zoutwater.

Vraag van de sector
De vraag om een milieubijdrage voor thuisbatterijen kwam volgens Bebat uit de sector zelf. ‘Er was tot dusver geen eenduidige regeling voor de terugname van afgedankte thuisbatterijen, met moeilijke situaties op de markt tot gevolg’, aldus Bebat in een toelichting. ‘Een bedrijf dat voorbereid was op de toekomst en de verwerkings- en recyclagekosten alvast doorrekende aan de eindklant, had een concurrentieel nadeel ten opzichte van bedrijven die niet zo vooruitdachten. Die laatste komen in de toekomst dan weer in de problemen, wanneer ze bij verplichte terugname van batterijen geconfronteerd worden met verwerkingskosten die ze nooit aan de klant hebben doorgerekend. Het risico bestond ook dat bedrijven door de geldende aanvaardingsplicht niet alleen de door hunzelf verkochte batterijen moesten terugnemen, maar ook die van andere spelers die op dat moment niet meer actief zijn.’

Overgangsperiode
De wijzigingen gelden vanaf 1 januari 2022 voor de verkopen tussen fabrikanten, importeurs en groot- en kleinhandelaren. Er is een overgangsfase voorzien tot uiterlijk 1 april 2022 voor verkopen aan consumenten.

Hierdoor kunnen bestaande voorraden van thuisbatterijen die voor 1 januari 2022 op de markt gebracht werden, nog gedurende 3 maanden aan de bijdragen van 2021 aan consumenten verkocht worden.

Maandelijkse aangifte verplicht
Vanaf 1 januari 2022 ben je als deelnemer verplicht om een maandelijkse aangifte in te dienen voor alle thuisbatterijen die je op de markt brengt.