Belgische energiebedrijven slaan alarm en vragen om eerlijke verdeling van risico’s van hoge gasprijzen

De energiecrisis op de groothandelsmarkten die leidt tot hoge gas- en stroomprijzen heeft volgens de FEBEG gevolgen voor een reeds verzwakte Belgische energiesector. General manager Marc Van den Bosch: ‘In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, hebben de Belgische gas- en elektriciteitsleveranciers vrij beperkte marges. Uit een analyse van FEBEG blijkt dat de marge van leveranciers tussen 2018 en 2020 gemiddeld minder dan 1 procent bedroeg. Bovendien zal het bedrag gerelateerd aan wanbetalingen toenemen.’

Onevenwichtig marktmodel
FEBEG vraagt de overheid om maatregelen te nemen die de risico’s beter spreiden over de verschillende partijen die de energiefactuur bepalen. De organisatie stelt dat het onevenwichtige marktmodel en bepaalde marktpraktijken dringend hervormd moeten worden. ‘We roepen de overheid op om actie te ondernemen en het marktmodel en bepaalde marktpraktijken – waarbij het grootste deel van de financiële druk op de schouders van de leveranciers ligt – te hervormen.’

FEBEG wil dat de zogenaamde verbrekingsvergoeding opnieuw wordt ingevoerd voor energiecontracten met een vast tarief. ‘In tegenstelling tot de meeste Europese landen, kan in België een residentiële klant een energiecontract tegen een vaste prijs eenzijdig verbreken, zonder verbrekingsvergoeding. Dit maakt het voor leveranciers moeilijk, of zeer duur, om producten tegen vaste prijzen te dekken. Dit maakt dat deze producten tegen vast tarief op de markt schaars worden.’

Compensatie sociaal tarief
Een van de zaken die de FEBEG een doorn in het oog is, is het sociaal tarief. ‘De invoering van het sociaal tarief voor bijna 1 op de 5 gezinnen in België is helemaal niet kostenneutraal voor de leveranciers. Het systeem en bepaalde parameters voor de uitvoering ervan veroorzaken voorfinancierings- en administratieve kosten waarvoor de leveranciers niet worden gecompenseerd. Het aantal begunstigden van het sociaal tarief is vanaf februari 2021 verdubbeld als gevolg van de maatregelen die de regering heeft genomen om de gevolgen van de coronacrisis te verzachten.’

Het sociaal tarief is een tijdelijke maatregel die op 31 december 2021 zou aflopen, maar verlengd is naar het eerste kwartaal van 2022 om de gevolgen van de prijsstijgingen te verzachten. De FEBEG wil dat energieleveranciers ‘een billijke compensatie’ krijgen voor de financiële en administratieve kosten van de invoering van het sociaal tarief. ‘En we herhalen ons verzoek aan de overheid om het risico van onbetaalde afnemers op billijke wijze door te rekenen aan de verschillende spelers in de keten. Het gaat om de leveranciers voor het aandeel “energie”; de netbeheerders voor het aandeel "transport en distributie"; en de overheid voor het aandeel van de belastingen en heffingen op onbetaalde energierekeningen. Momenteel wordt dit risico volledig en alleen gedragen door de energieleveranciers. De situatie is dus totaal onevenwichtig, in het nadeel van de leveranciers.’