Opnieuw motie om cap van 35 terawattuur los te laten: ‘Nieuw kabinet moet in eerste helft 2022 beslissen’

Waar de vorige motie werd ingediend door Tom van der Lee (GroenLinks) en Joris Thijssen (PvdA) – maar nog voor de daadwerkelijke stemming werd aangehouden – is de motie nu door Thijssen gezamenlijk ingediend met Suzanne Kröger (GroenLinks).

Motie ontraden
De tekst van de nieuwe motie luidt als volgt: ‘overwegende dat verdere groei van het aandeel duurzame energie noodzakelijk is en dat er volgens het PBL tussen de 35 en 46 terawattuur aan plannen ligt bij de energieregio's; overwegende dat het plafond van 35 terawattuur aan hernieuwbare elektriciteit in de SDE++ nagenoeg is bereikt; verzoekt de regering het plafond voor hernieuwbare elektriciteit los te laten, en gaat over tot de orde van de dag.’

Waar de vorige motie door staatssecretaris Yeşilgöz-Zegerius werd ontraden, doet ze dat nu opnieuw. ‘Het plafond is juist bedoeld om ook andere technieken uit het Klimaatakkoord te kunnen realiseren. Op het moment dat je dat loslaat, breng je bijvoorbeeld hernieuwbare warmte in het gedrang. Dus ik zou dat niet doen. Als er een verandering moet optreden bij de doelstelling rond het hernieuwbare plafond, dan is dat sowieso aan het kabinet. Maar er is hier ook een reden om te zeggen: zorg nou niet dat andere zaken in de knel komen.’

Onafhankelijk onderzoek
Tegelijkertijd meldt de staatssecretaris in een brief aan de Tweede Kamer – naar aanleiding van de monitor van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) van de Regionale Energiestrategieën 1.0 (RES’en 1.0) – dat er een onderzoek naar de toekomst van hernieuwbare energie op land op komst is.

Met de ambities van de RES’en 1.0 – de 30 energieregio’s doen een bod van 55,1 terawattuur hernieuwbare elektriciteit op land in 2030 – rijst volgens de bewindsvrouw de vraag of de afspraak uit het Klimaatakkoord van de subsidiëring van maximaal 35 terawattuur wind en zon op land via de SDE+(+) aanpassing verdient. ‘Het al dan niet ophogen van het doel van 35 terawattuur is aan het volgende kabinet, waarbij mede op grond van een onafhankelijk onderzoek advies wordt gevraagd voor hernieuwbaar op land na 2025.’

Aanbod moet verder stijgen
Yeşilgöz-Zegerius stelt dat het een belangrijke vraag is of de doelstelling van ten minste 35 terawattuur voor hernieuwbaar op land aanpassing verdient. ‘Er zijn immers belangrijke ontwikkelingen sinds het Klimaatakkoord. Zo is er inmiddels een raming gemaakt voor de elektriciteitsbehoefte vanuit de industrie in aanvulling op het Klimaatakkoord. Ook leidt de verhoging van het CO₂-reductiedoel in de EU mogelijk tot een hoger Europees doel voor hernieuwbare energie. Dit kan ook leiden tot een hogere bijdrage van Nederland. Het is duidelijk dat in het langetermijnperspectief richting 2050 het duurzame-energieaanbod in Nederland verder zal moeten stijgen, waaronder de opwek van hernieuwbare elektriciteit.’

Daarbij herhaalt ze dat het aan een volgend kabinet is om – in overleg met medeoverheden – te bepalen of de afspraken uit het Klimaatakkoord over de 35 terawattuur aangepast dienen te worden. ‘Dit zal in grote mate afhankelijk zijn van de ontwikkeling van de elektriciteitsvraag en de invulling die een nieuw kabinet geeft aan de beoogde Europese doelstelling van 55 procent CO₂-reductie in 2030. Ik merk daarbij op dat een aanvullende opgave voor de RES voor 2030 in terawattuur geen automatisme is. Afhankelijk van de aanvragen in de komende SDE++-rondes is het mogelijk dat de 35 terawattuur al voor 2025 wordt bereikt. Het gegeven dat de 35 terawattuur mogelijk eerder binnen bereik is dan eerder is voorzien, maakt dat het wenselijk is om in de eerste helft van 2022 te besluiten over een eventuele hogere doelstelling voor hernieuwbaar op land. Het is aan een nieuw kabinet om hier invulling aan te geven.’

Update 15 december 2021: GroenLinks en PvdA hebben opnieuw besloten hun motie aan te houden en niet in stemming te brengen.