Verduurzaming industrie: 128 terawattuur groene stroom nodig in 2030, stroomnet moet fors uitgebreid

Dat blijkt uit het rapport van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL), TNO en de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO).

CES’en
Nederland telt 6 industriële clusters: Rotterdam-Moerdijk, het Noordzeekanaalgebied (NZKG), Chemelot in Zuid-Limburg, Smart Delta Resources in de provincie Zeeland, Noord-Nederland en de overige industrie (cluster 6). De 6 clusters hebben in zogenaamde Cluster Energie Strategieën (CES’en) in kaart gebracht wat hun plannen zijn om de uitstoot van broeikasgassen te verlagen.

Als alle plannen van bedrijven zouden worden uitgevoerd, kan daardoor de totale uitstoot van broeikasgassen in Nederland in 2030 dalen met circa 31 megaton. Ter vergelijking: de uitstoot van de industrie bedroeg vorig jaar 53,5 megaton.

De plannen van bedrijven zijn echter al zelden definitief, want de realisatie is mede afhankelijk van de tijdige beschikbaarheid van energie-infrastructuur en van financiering. Het PBL, TNO en RVO concluderen in het rapport ‘Reflectie op Cluster Energiestrategieën (CES 1.0)’  dan ook dat de CO2-besparing alleen worden kan bereikt als de infrastructuur voor transport van elektriciteit, waterstof, CO₂, warmte en grondstoffen uitgebreid wordt.

128 terawattuur
De elektriciteitsvraag van de industrie neemt bij uitvoering van alle plannen toe met zo’n 85 terawattuur, te weten van 43 terawattuur nu naar 128 terawattuur in 2030. Circa 40 procent van die groei komt door productie van waterstof via elektrolyse. Het elektrolyservermogen in de CES’en telt op tot zo’n 9 gigawatt in 2030. De extra elektriciteitsvraag vraagt om een evenredige toename van CO₂-vrije stroom – zoals wind- en zonne-energie – om een groeiende uitstoot in de elektriciteitssector te voorkomen. Bij de aanleg van elektriciteitsinfrastructuur zullen volgens de onderzoekers prioriteiten gesteld moeten worden, want niet alles wat wordt gevraagd, kan gelijktijdig gerealiseerd worden.

Knelpunten oplossen
Voor versnelde realisatie van de infrastructuur is het wenselijk dat het nationale Programma Infrastructuur Duurzame Industrie (PIDI) de clusters ondersteunt. Het PIDI zou volgens de onderzoekers de aanleg van infrastructuur onder andere kunnen versnellen door voorstellen te doen voor het aanpassen van wet- en regelgeving, te ondersteunen bij planologische en vergunningsprocedures of daarin het voortouw te nemen, en financierings- en organisatorische knelpunten weg te nemen.

Daarnaast moet wet- en regelgeving aangepast worden om proactief en planmatig investeren in infrastructuur door netbeheerders mogelijk te maken.