Radovan Kopecek over renaissance Europese zonne-energieketen: ‘Pv is coming home’

‘Daarna is de “window of opportunity” voorbij. Het goede nieuws is echter dat de beweging al in gang is gezet. Pv is coming home, dat is mijn absolute overtuiging. Angst voor de komst van enkele Chinese fabrikanten is daarbij ongegrond.’

Het International Solar Energy Research Center (ISC) Konstanz vormt – naast Fraunhofer ISE – de Duitse hotspot voor pv-onderzoek. Co-founder Radovan Kopecek is er managing director Advanced Cell Concepts en lid van het Executive Committee. Met 25 jaar pv-onderzoek op zijn conto zat hij op de eerste rij bij de opkomst en val van de Europese pv-industrie. Nu ziet hij de eerste maar onmiskenbare stappen in de wederopstanding.

Waarom werd in 2005 ISC Konstanz opgericht?
‘Pv was hot in Duitsland. Dat vroeg om opschaling van fundamenteel en toegepast onderzoek. Wij hielden ons bezig met de ontwikkeling van cel- en moduletechnologie. Onze focus lag met name op het creëren van testplatforms voor ontwikkelaars en leveranciers van productiemachines, bedrijven waaraan Zuid-Duitsland rijk is.’

Er ontstond een krachtige industriële pv-keten…
‘Vele cel- en modulefabrikanten kwamen op en groeiden als kool; Q CELLS, Sunways, SolarWorld, zelfs Bosch… Maar ook gerenommeerde machineleveranciers zoals RENA Centrotherm en Baccini/Applied Materials sprongen vol in op de marktkansen. Tegen 2009 was de push naar de markt enorm, en niet alleen in Duitsland. Enkele jaren later zou de stemming volledig omslaan. De Europese pv-industrie ging grotendeels teloor.’

Door zwalkend subsidiebeleid in de lidstaten en de financiële crisis?
‘Dat heeft niet geholpen. Onder de streep lag het echter maar aan één ding. China wilde de nummer 1 in zonne-energie worden en had daar alles voor over. Het injecteerde een gigantische hoeveelheid geld in het opzetten van een eigen pv-industrie. Het kocht de globale markt met lage prijzen. Daar was niets tegen opgewassen, zelfs al hadden we het geprobeerd.’

Je verkondigt een renaissance van de Europese industrie…
‘Niet de hele keten is verloren gegaan. Europa – wafer, zonnecel- en zonnepaneelfabrikanten bij elkaar – is nog steeds goed voor een jaarlijkse productie van zo’n 8 gigawattpiek. Europa is een groeimarkt. Vorig jaar werd er in de lidstaten ongeveer 18,7 gigawattpiek geïnstalleerd. Tegen 2030 moet dat jaarlijks zo’n 100 gigawattpiek zijn, zo’n 10 procent van het jaarlijkse installatievolume. De logistieke kosten van producten uit China lopen daarnaast enorm op, tot meer dan 10 procent van de totale kosten. Lokale productie betekent bovendien minder CO2-uitstoot. Er is dus een stevige basis voor het terughalen van productie naar Europa.’

De signalen staan op groen, ook politiek…
‘Door de geopolitieke ontwikkelingen van het afgelopen decennium groeit de behoefte aan meer technologische onafhankelijkheid. Ook de gedwongen arbeidsinzet van Oeigoeren in de Chinese pv-industrie schuurt steeds sterker. Met de Europese Green Deal wordt het klimaatbeleid verder aangescherpt. In het kader van herstellen van de postcoronacrisis is geld beschikbaar voor armere landen om te investeren in een nieuwe, groene economie.’

Lees hier het volledige artikel ‘Pv is coming home’ in de september 2021-editie van Solar Magazine.