Handreiking ‘Systeemintegratie Energie in Nederland’ gepresenteerd

De coalitie van marktpartijen bestaat uit KVGN, TenneT, NVDE, Energie-Nederland, VNCI, VNO-NCW, EBN, Gasunie, GasTerra, NOGEPA en Shell.

Energietransitie in de knel
Het energiesysteem van de toekomst vergt volgens de initiatiefnemers een goed afgestemd samenspel tussen producenten van energie, netwerkbedrijven, gebruikers van energie en overheden. Want als er onvoldoende werk wordt gemaakt van systeemintegratie, partijen onvoldoende afstemmen en barrières voor afstemming in de wet- en regelgeving te lang blijven bestaan, zal de energietransitie in de knel komen. De coalitie heeft het initiatief genomen om te onderzoeken hoe dit samenspel voor de toekomst goed georganiseerd kan worden. Dat heeft geresulteerd in een handreiking voor het orkestreren van systeemintegratie in Nederland.

De handreiking beschrijft daarom hoe de afstemming zo goed mogelijk kan worden georganiseerd. Praktijkvoorbeelden laten zien hoe dit op lokale schaal nu al werkt. Het rapport constateert ook dat er op nationale schaal in Nederland meer samenhang en sturing nodig is. Er is behoefte aan een ‘organisatie’ die de verantwoordelijkheid voelt om het gewenste samenspel te orkestreren. ‘Het is nodig de veranderingen in het aanbod van hernieuwbare bronnen, in de energievraag bij gebruikers en in de energie-infrastructuur goed op elkaar af te stemmen’, is te lezen in het rapport. ‘De afstemming van deze veranderingen in deelsystemen en sectoren, die parallel moeten worden uitgevoerd, vraagt actieve vormen van management en organisatie. Er is behoefte aan integratie, coördinatie en afstemming (‘orkestratie’) op het niveau van het gehele energiesysteem. Deze orkestratie is nodig om de benodigde veranderingen van richting te voorzien zodat alle betrokken organisaties, publiek en privaat goed geïnformeerde keuzes en bijbehorende besluiten kunnen nemen. Het doordacht vormgeven van het samenspel tussen publieke en private partijen die de energietransitie in de praktijk brengen, is noodzakelijk om de transitie gezamenlijk goed te organiseren en te kunnen realiseren. Er is een organisator, orkestrator of ‘samenspel-leider’ nodig die de functie vervult om activiteiten en ontwikkelingen in tijd en ruimte in samenhang te brengen en daar sturing aan geeft in samenwerking met een brede groep betrokkenen. Dit is bij voorkeur een samenspel tussen publieke en private partijen.’

Orkestratie
Zonder deze ‘orkestratie’ gaat de uitvoering van de energietransitie volgens de rapporteurs vertraging oplopen en zullen bovendien onnodig kosten worden gemaakt. ‘Dat geldt voor nationale (en internationale) schaal, als ook voor de regionale schaal. Nu al lopen projecten vertraging op door inpassingsproblemen en door onduidelijke wettelijke kaders en regels waardoor projectrisico’s moeilijk in te schatten en beheersen zijn.’

De Handreiking doet voorstellen voor hoe systeemintegratie kan worden georganiseerd, hoe de relevante spelers kunnen worden betrokken en welke stappen daarbij kunnen worden doorlopen. De handreiking geeft spelers in het energiedomein handvatten om initiatieven die invloed hebben op het energiesysteem van nu en straks, integraal en in samenwerking met andere spelers te beschouwen, te organiseren en te realiseren.